Ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΡΙΒΑΣ ΚΑΙ Η ΤΕΛΙΚΗ ΠΡΟΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Γράφει ο Δρ. Σπύρος Δημητρίου
Αντιπρόεδρος του Ιδρύματος Στρατηγού Γεωργίου Γρίβα – Διγενή

Πηγές:Γεωργίου Γριβα – Διγενή Απομηνονεύματα του Αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-59 Εκδόσεις Πελασγός Αθήνα 2014
Λεωνίδα Λεωνίδου Βιογραφία Γεωργίου Γρίβα – Διγενή Τόμος Β΄ (1950-1959) Εκδόσεις Επιφανίου Λευκωσία 1997-2009

Μετά την ορκωμοσία του Αγώνα στις 7 Μαρτίου 1953, ο Γεώργιος Γρίβας συνεχίζει ασταμάτητα την προετοιμασία για τον απελευθερωτικό αγώνα της Κύπρου. Οι πολιτικές εξελίξεις δεν είναι ευνοικές και ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος είναι επιφυλακτικός ως προς την έκταση και τη μορφή του Αγώνα. Αυτό όμως δεν πτοεί τον επίμονο Αντισυνταγματάρχη που είναι πεπεισμένος ότι μόνο η δυναμική λύση θα φέρει αποτελέσματα για αυτό και θέλει να επιταχύνει την έναρξή του . Περνά ατέλειωτες ώρες στο γραφείο του σπιτιού του στην οδό Νηλέως 6 στο Θησείο, συμπληρώνοντας τα σχέδια του αγώνα. ΄Ενα απο τα

σοβαρά προβλήματα ήταν η ανεύρεση οπλισμού και σ΄αυτό βοήθησαν οι άνθρωποι που υπηρέτησαν υπο τις διαταγές του στην διάρκεια της κατοχής στην αντιστασιακή οργάνωση Χ και είχαν φυλάξει αρκετά όπλα μετά τα Δεκεμβριανά του 44 και τον εμφύλιο πόλεμο. Τα όπλα αρχικά αποθηκεύτηκαν, στο Μαρούσι και την Βαρυμπόμπη μέχρι να διευθετηθεί η μεταφορά τους σε κάποιο όρμο της Αττικής και η φόρτωσή τους σε πλοίο για την Κύπρο. Ταυτόχρονα συνέχιζε τις επαφές και τις συναντήσεις με πρόσωπα που θα μπορούσαν υλικά και ηθικά να υποστηρίξουν τον Αγώνα. Βρισκόταν σε συνεχή επαφή με τον Ανδρέα Αζίνα που ήταν σύνδεσμος με τον Αρχιεπίσκοπο, αλλά και την Επιτροπή Αγώνα πιέζοντας όσο μπορούσε για οικονομική βοήθεια.
Μερικές μέρες μετά την μυστική ορκωμοσία, ο Στρατάρχης Παπάγος έστειλε μήνυμα στον Γρίβα ότι δεν θέλει να έχει καμιά ανάμιξη στα σχέδια του και να μην γίνει γνωστό ότι γνώριζε κάτι.

Όλο αυτό το διάστημα ο Γεώργιος Γρίβας προσπάθησε να προμηθευτεί όπλα απο τις στρατιωτικές αποθήκες αλλά αυτό έγινε γνωστό στον Στρατηγό Βεντήρη που ενημέρωσε τον Γρίβα ότι ο Παπάγος γνώριζε τις ενέργειές του και υπήρχε κίνδυνος να τον συλλάβουν. Ο Γρίβας ενημέρωσε τον Μακάριο, που του επιβεβαίωσε τα περί συλλήψεώς του, ζητώντας του να προσεγγίσει τον Στρατάρχη. Λόγω αυτών των καταστάσεων αλλά και των πολιτικών εξελίξεων στην Ανατολική Μεσόγειο με τους Άγγλους στο Σουέζ, ο Γρίβας ήθελε να ξεκινήσει όσο γίνεται πιο γρήγορα τη δράση.
Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος συμφωνούσε με την δυναμική δράση του Αγώνα αλλά διαφωνούσε στην έκταση και την μορφή της, δηλαδή περισσότερες δολιοφθορές και όχι αντάρτικες ομάδες κρούσης που ήταν το γενικό σχέδιο του Γρίβα. Επίσης ήθελε η οποιαδήποτε ενέργεια στην Κύπρο να γίνει μετά το φθινόπωρο του 1954 όπου θα έχουμε αποφάσεις στην Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ για το νησί. Τον Δεκέμβριο του 1953 συναντήθηκε με τον Σάββα Λοιζίδη που μόλις είχε έρθει απο την Γ. Σ του ΟΗΕ και τόνισε του

Γρίβα ότι συμφωνεί κι αυτός όπως και ο Στέφανος Στεφανόπουλος και ο Αλέξης Κύρου, με την αναμονή μέχρι τον φθινόπωρο που θα συζητηθεί το θέμα στον ΟΗΕ οπότε αν υπάρξη απόρρηψη θα δικαιολογείτο η ανάληψη δράσης στην Κύπρο. Η επιμονή του του Διγενή, όμως, έφερε αποτελέσματα και τον Ιούνιο του 1953 έλαβε μια επιστολή απο τον αδελφό του Μιχαήλ που του έγραφε ότι ο Μακάριος τελικά συμφώνησε μαζί του ως προς το σχέδιο δράσης.
Ο Γρίβας συνέχισε τις δραστηριότητες για την προετοιμασία του κινήματος παρακολουθώντας προσεκτικά τα πολιτικά δρώμενα τόσο στην Ελλάδα για τους χειρισμούς του ζητήματος της Κύπρου όσο και τις βρετανικής κινήσεις στη Μεσόγειο.

Στις 28 Ιανουαρίου 1954 σε σύσκεψη της Επιτροπής Αγώνα αποφασίστηκε ότι θα πρέπει να αρχίσει δράση στο νησί ως βοήθημα στις διπλωματικές ενέργειες αλλά και γιατί θα δυσκολευτούνε τα πράγματα με την άφιξη των Βρετανών απο το Σουέζ στην Κύπρο. Στις 15 Φεβρουαρίου ήρθε στην Αθήνα ο Μακάριος και συναντήθηκε με τον Γρίβα, ο οποίος τον ενημέρωσε για το πολεμικό υλικό που ήταν έτοιμο να αποσταλεί στην Κύπρο. Διαπίστωσε ότι οι ενδοιασμοί του Μακαρίου είχαν μειωθεί και μαζί με τον Ναύαρχο Σακελλαρίου, που είχε αναλάβη την αποστολή του υλικού, του σύστησαν ότι έπρεπε να προχωρήσουν με θάρρος στη δυναμική λύση. Στις 22 Φεβρουαρίου 1954, ο Μακάριος στέλνει στην Αθήνα τον Ανδρέα Αζίνα για να πάρει οδηγίες απο τον Γρίβα ως προς την αποστολή του πολεμικού υλικού. Ο Γρίβας τον φέρνει σε επαφή με τον καπετάνιο του πλοίου που θα μετάφερε τον οπλισμό και καθορίστηκ ο τόπος εκφόρτωσης στην Κύπρο που ήταν η Χλώρακα της

Πάφου. Ο Αζίνας επιστρέφει στο νησί για να διευθετήσει την παραλαβή.
Την νύχτα της 25 Μαρτίου 1954 το ιστιοφόρο ΣΕΙΡΗΝ με καπετάνιο τον Ευάγγελο Κουταλιανό φόρτωσε το πολεμικό υλικό που ήρθε απο τις αποθήκες της Βαρυμπόμπης με τρία φορτηγά, σε ένα ερημικό ορμίσκο μεταξύ Σουνίου και Λαυρίου και αναχώρησε αμέσως για την Κύπρο.
Ο οπλισμός ήταν : 2 Πολυβόλα ιταλικά, 3 οπλοπολυβόλα ιταλικά Μπρέντα, 3 οπλοπολυβόλα αγγλικά Μπρέν, 4 αυτόματα Τόμιγκαν, 17 αυτόματα Στέν και Στάγερ, 47 τυφέκια διαφόρων τύπων, 7 περίστροφα, 8100 φυσίγγια αγγλικά, 3650 φυσίγγια ιταλικού πολυβόλου και οπλοπολυβόλου, 9800 φυσίγγια ιταλικού τυφεκίου, 10400 φυσίγγια Στέν, 200 φυσίγγια ελληνικού τυφεκίου, 518 φυσίγγια περιστρόφου, 200 χειροβομβίδες, 20 κιλά εκρηκτικές ύλες και πυραγωγό σχοινί. Τα πράγματα έφθασαν και ξεφορτώθηκαν στη Χλώρακα χωρίς πρόβλημα, τα παρέλαβε και τα απέκρυψε δε ομάδα που είχε διευθετήσει ο Αζίνας. Μέχρι το Γενάρη του 1955 έγιναν άλλες τέσσερις αποστολές πολεμικού υλικού και αυτός ήταν στην ουσία ο οπλισμός με τον οποίο ο Γεώργιος Γρίβας θα άρχιζε τον Απελευθερωτικό Αγώνα της Κύπρου για την ΕΝΩΣΗ με την Ελλάδα.

Ο Γρίβας συνέχιζε τις προσπάθειες για εξασφάλιση κι άλλου οπλισμού ολοκληρώνοντας ταυτόχρονα μέχρι το καλοκαίρι, τις τελευταίας λεπτομέρειες του σχεδίου δράσης και ήταν έτοιμος να κατεβεί στην Κύπρο. Στις 16 Ιουλίου που βρισκόταν στην Τήνο για διακοπές, συναντήθηκε με τον Αζίνα και του ανακοίνωσε την απόφασή του να μεταβεί στο νησί το συντομότερο δυνατό. Πίστευε ότι στον ΟΗΕ δεν υπήρχε περίπτωση να λυθεί το Κυπριακό ζήτημα και θα πρέπει να υποστηριχθεί η διπλωματία μας με το απελευθερωτικό κίνημα. Του είπε ότι πρέπει να είμαστε προσεκτικοί να μην κινήσουμε υποψίες στους Άγγλους και του έδωσε οδηγίες για την ανεύρεση σπιτιών και χώρων για την απόκρυψη του οπλισμού και προετοιμασία της περιοχής της Χλώρακας για την μυστική κάθοδο και παραλαβή του. Θα κατέβαινε μυστικά μια αφού δεν εξασφάλισε θεώρηση του διαβατηρίου απο τις βρετανικές αρχές.

Ο Γεώργιος Γρίβας ήταν απόλυτα έτοιμος και αποφασισμένος για αυτόν τον Αγώνα .
και απο τον Ιούνιο του 1954 είχε συντάξει την διαθήκη του αφήνοντας τα φτωχικά του υπάρχοντα στην αγαπημένη του σύζυγο Βασιλική.
Την ετοιμότητα για την δυναμική δράση διαμήνυσε ο Γρίβας στον Μακάριο ο οποίος τον συμβούλεψε να περιμένει μέχρι το φθινόπωρο του 1954 πότε και θα συναντιόντουσαν πρίν την μετάβαση του Αρχιεπισκόπου στα Ηνωμένα Έθνη. Οι Βρετανοί είχαν πληροφορίες ότι συνεργάτες του Γρίβα, όπως ο δικηγόρος Ζαφείριος Βάλβης, αναζητούσαν οπλισμό και τρόπους αποστολής στη Κύπρο. Αυτό εξηγεί και την μη θεώρηση του διαβατηρίου του Γρίβα απο τους Άγγλους.
Στις 10 Σεπτεμβρίου του 1954 ο Ανδρέας Αζίνας έκανε προς τον Γρίβα έκθεση με τ αποτελέσματα της πρώτης αποστολής πολεμικού υλικού και τον πληροφόρησε ότι ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος περνώντας απο την Αθήνα για την Νέα Υόρκη θα του άφηνε χρήματα για την αποστολή όπλων. Πράγματι στα τέλη Σεπτεμβρίου ο Μακάριος ήρθε στην Αθήνα και είχε τρείς συναντήσεις με τον Γρίβα που του είπε να στείλει τον υπόλοιπο οπλισμό στην Κύπρο και να περιμένει τις εξελίξεις και τις εκτιμήσεις απο τον ΟΗΕ. Ο Γρίβας δεν άντεχε να μείνει άλλο στην Αθήνα και έστειλε τον Σωκράτη Λοιζίδη να δεί ξανά τον Αρχιεπίσκοπο πρίν αναχωρήσει για την Αμερική και να ζητήσει την συγκατάθεσή του για να μεταβεί το συντομότερο στη Κύπρο. Το μεγάλο «Ναι» του Αρχιεπισκόπου έφερε ο Σωκράτης Λοιζίδης στο δικηγορικό γραφείο που διατηρούσε με τον αδελφό του Σάββα όπου εκεί τον περίμενε ο Γεώργιος Γρίβας. Μαζί έφερε και την επιταγή για την ναύλωση του πλοίου που θα τους μετέφερε. Δάκρυα και εναγκαλισμοί για την μεγάλη ώρα του απελευθερωτικού αγώνα που μόλις ξεκινούσε. Αμέσως ο Ανδρέας Αζίνας αναχώρησε για την Κύπρο προκειμένου να διευθετήσει την παραλαβή του Αρχηγού στις ακτές της Πάφου. Για τους Έλληνες της Κύπρου και τον Ελληνισμό άρχιζε μια καινούρια σελίδα στην μακραίωνη ιστορία τους. Το Έπος της ΕΟΚΑ.

ΙΔΡΥΜΑ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ Γ.ΓΡΙΒΑ-ΔΙΓΕΝΗ