Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΗΓΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ (Η διαχρονική αχαριστία και το σύμπλεγμα κατωτερότητος)

Του Αντωνίου Α. Αντωνάκου

Καθηγητού - Κλασσικού   Φιλολόγου

Ιστορικού - Συγγραφέως

Αντιπροέδρου του Συνδέσμου τών Απανταχού Λακώνων «Ο ΛΥΚΟΥΡΓΟΣ»

Πολλές φορές έχουμε αναρωτηθεί γιατί οι ευρωπαίοι, πίσω από τους οποίους τρέχουμε συνεχώς, φέρονται έτσι εναντίον τής Ελλάδος, θέλοντας να την βλέπουν όχι υπερήφανη αλλά υποταγμένη, ταπεινωμένη, και υποθηκευμένη! Βεβαίως, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι βασικοί υπεύθυνοι γι’ αυτή την κατάσταση είμαστε κυρίως εμείς οι έλληνες, διότι τόσα χρόνια καλά βολεμένοι, «εποιούμεθα την νήσσαν», κοινώς κάναμε την πάπια, ψηφίζοντας τούς εκπροσώπους τού δικομματισμού, και χειροκροτώντας τις ανθελληνικές (βλέπε μίζες, κατασπατάληση δημοσίου χρήματος κ.λπ.) και ατιμωτικές (βλέπε ραγιαδισμό, ταπείνωση Ιμίων κ.λπ.) πράξεις τους, γενόμενοι συνένοχοι με την ανοχή μας, σε αυτές! Πολλοί, επίσης, λένε ότι μας έχουν σε αυτή την κατάσταση, διότι θέλουν να πάρουν πίσω, τοκογλυφικά βεβαίως, τα χρήματα που μας έχουν δανείσει.

Όμως αυτό το μίσος και η συμπλεγματική συμπεριφορά τών ευρωπαίων, που σήμερα ευρίσκονται σε πλεονεκτική θέση ως "τοκογλύφοι ευρωπαίοι δανειστές", και η οποία εκφράζεται με τις φωτογραφίες τού περιοδικού «Σπήγκελ» και τις απαιτήσεις τής οικειοθελούς εκ μέρους μας πωλήσεως σε εκείνους ακόμη και αυτής ταύτης τής Ακροπόλεως, έχει πολύ βαθύτερες ρίζες! Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να ρίξουμε λίγο φως σε αυτές, μιας και γνωρίζουμε ότι εκείνοι δίνουν περισσότερη βάση σε μία υποτιθέμενη ρωμαϊκή παρά στην πραγματική ελληνική αρχή τής Ευρώπης, παραβλέποντας ότι ακόμα και το όνομα αυτής είναι ακραιφνώς ελληνικό!

Ο Παναγιώτης Κ. Χρήστου στο βιβλίο του "Οι περιπέτειες των εθνικών ονομάτων των Ελλήνων" [Εκδόσεις «Κυρομάνος», 1993 (α΄ έκδ. 1960)], μας δίδει ενδιαφέρουσες πληροφορίες και μας υπενθυμίζει σημαντικά πράγματα. Ας τα αναλύσουμε προσεκτικά.

   Η ελληνική παιδεία, όταν εισέβαλε στη Ρώμη ήδη από τον 3ο αι. π.Χ., εθάμβωσε τους Λατίνους λογίους τόσο πολύ, ώστε όχι μόνο να μιμούνται σε όλα τούς Έλληνες, αλλά και ν' αποκαλούν τους εαυτούς τους, σε σύγκριση με τους Έλληνες, βαρβάρους, ή να χαρακτηρίζουν την γλώσσα τους βάρβαρη.

   Ο Μάκκος Πλαύτος στον πρόλογο τής κωμωδίας του "Asinaria" μάς πληροφορεί ότι η κωμωδία συντάχθηκε από τον Δημόφιλο, ενώ αυτός απλά είναι ο μεταφραστής της στην "βαρβαρική" (λατινική): "Demophitus scripsit, Maccus vortit barbare." (Ο Δημόφιλος έγραψε, ο Μάκκος την μετέφρασε βαρβαριστί).

   Η επανάσταση που επέφερε ο ελληνισμός στα αυστηρά ρωμαϊκά ήθη τρόμαξε τους πατρικίους και προκάλεσε την αντίδρασή τους, πρωτοστατούντος τού Κάτωνος τού τιμητού και των ομοφρόνων του. Έτσι το 161 π.Χ. η Σύγκλητος ψήφισε νόμο που απαγόρευε την εγκατάσταση ρητόρων και φιλοσόφων (δηλαδή Ελλήνων λογίων) στην Ρώμη. Όμως η προέλαση του Ελληνικού Πνεύματος δεν ήταν δυνατόν να ανακοπεί. Γι’ αυτό ο Οράτιος αναγκάζεται τελικά να παραδεχθεί (Epistolarum, II,1,156) ότι: "Graecia capta ferum victorem cepit et artes intulit agresti Latio", που σημαίνει: "Η Ελλάς ηττηθείσα κατέκτησε τον νικητή και εισήγαγε τις τέχνες (δηλαδή την παιδεία) στο αγροίκο Λάτιο."

Παρενέργειες εκ της ελληνικής υπεροχής

   Η κατάσταση βεβαίως αυτή είχε τις παρενέργειές της, τις οποίες τις βλέπουμε ακόμη και σήμερα. Ήταν τέτοια η ελληνική υπεροχή, ώστε προκάλεσε και αίσθημα μειονεξίας στους Ρωμαίους, το οποίο εκδηλώθηκε με την καλλιέργεια πνεύματος υποτιμήσεως των Ελλήνων και των πολιτιστικών αγαθών τους. Ο Πλαύτος παρουσιάζει τους Έλληνες εμπόρους ως κακόπιστους και φιλάργυρους, την δε πληρωμή τοις μετρητοίς την ονομάζει "graeca fede", "ελληνική πίστωση" ("Asinaria", 199). Αλλού εμφανίζει τον Ποσειδώνα να ρίπτει σε ναυαγούντες ναυτικούς άφθονο ύδωρ, σαν "ελληνικό κρασί", ύδωρ νοθείας: "Quasi vinis graecis Neptunus nobis suffudit mare." ("Rudeus", 588).

Δεν σταματά όμως εδώ το σύμπλεγμα κατωτερότητος των Ρωμαίων έναντι των Ελλήνων. Ο Βιργίλιος καθιστά παροιμιώδη τον υποτιθέμενο δόλο των Ελλήνων ("Αινειάς", II,49) με την φράση: "Timeo Danaos et dona ferentes.", που σημαίνει "Φοβούμαι τους Δαναούς και δώρα φέροντας." Και αγωνίζεται να μειώσει την ποιότητα των ελληνικών επιτευγμάτων σε σχέση με τα ρωμαϊκά. Ό,τι και να δημιούργησαν οι Έλληνες, εφ’ όσον δεν μπορεί να τα αρνηθεί, τα παραβλέπει τονίζοντας ότι γι’ αυτόν "οι Ρωμαίοι είναι οι κυβερνήτες των λαών" ("Αινειάς", VI,852), εξυμνεί δε το ότι οι ίδιοι φαίνονται μέσω τού πολιτισμού άλλων, εννοώντας σαφώς των Ελλήνων. Παραβλέπει το ότι οι Ρωμαίοι είναι πολιτιστικά ετερόφωτοι, λαμπρυνόμενοι μόνο από τον ελληνικό απολλώνειο ήλιο τονίζοντας ότι "η Ρώμη άφησε άλλους λαούς να ζωντανεύουν μάρμαρα και ορείχαλκο και να σημειώνουν την πορεία των άστρων". Και το αιτιολογεί μόνο μέσω της ρωμαϊκής στρατιωτικής ισχύος. "Διότι εσύ, Ρωμαίε", λέει, "πρέπει να κυβερνάς τούς λαούς. Τέχνη σου είναι να διδάξεις τους δρόμους της ειρήνης, να προστατεύεις τον ταπεινό και να καταρρίπτεις τον υπερήφανο".

   Λίγες δεκαετίες μετά τον Βιργίλιο, ο Ιουβενάλης παραδέχεται, με δυσφορία, την κυριαρχία τού ελληνισμού επί της κοσμοκράτειρας πόλεως (Sat., II,60): "Non Possum ferre, Quirites, graecam urbem." ("Δεν μπορώ, Κύριοι, να υποφέρω ελληνική την πόλη.") Και χαρακτηρίζει την ακίνδυνη πλέον Ελλάδα ψεύδορκη, "Graecia mendax" (Sat., X, 174).

Η εμπλοκή τού εθνικού ονόματος τών Ελλήνων

   Είναι αυτονόητο ότι σ' αυτήν την αντιζηλία θα εμπλεκόταν οπωσδήποτε και το εθνικό όνομα των Ελλήνων. Ο ελληνίζων, λόγω πνευματικών ενασχολήσεων, Κικέρων, εμπαιζόταν από τους βάναυσους Ρωμαίους ως "γραικός και σχολαστικός" (Πλουτάρχου, "Βίοι παράλληλοι", "Κικέρων", 5,2).

   Σε λίγο καιρό το όνομα Γραικός πήρε μία άκρως δυσμενή σημασία. Ο Ιερώνυμος αναφέρει ότι οι Χριστιανοί υβρίζονταν από τους Ρωμαίους ως "Γραίκοι και επιθέται», δηλαδή ως Έλληνες και απατεώνες (Ιερώνυμος, Epist. 54 ad Furiam 5, PL 22,552).

   Εκδικούμενοι τους πνευματικούς εισβολείς οι Ρωμαίοι σχημάτισαν και νέο υποκοριστικό τύπο τού ονόματός τους, σαφώς περιφρονητικό. Ο τύπος  "Graeculi", δηλαδή Γραικύλοι, διαδόθηκε από τους Ρωμαίους, αφορμής ίσως δοθείσης εκ της διαγωγής ορισμένων εξελληνισμένων Ανατολιτών, όπως δείχνει η συνέχεια τού ανωτέρω χωρίου τού Ιουβενάλη. Το όνομα τούτο, που σημαίνει τον επιπόλαιο και τυχοδιώκτη άνθρωπο, απέδιδαν οι Ρωμαίοι και σε ελληνίζοντες συμπατριώτες τους, με κάποια δόση υπαινιγμού για μειωμένο πατριωτισμό ή προδοσία. Έτσι ο  δήμαρχος Καλήνος σε έναν λόγο του αποστρέφεται τον Κικέρωνα λέγοντας: "Ταύθ’ ούτως ω Κικέρων ή Κικέρουλε ή Κικεράκιε ή Κικερίσκε ή Γραίκυλε ή ό,τι ποτέ χαίροις ονομαζομένοις" (Δίωνος Κασσίου, "Ρωμαϊκή Ιστορία", 46,18,1). "

Η συνέχεια της μειονεξίας

Αυτή είναι, αγαπητοί φίλοι, η αντίδραση των πολιτιστικώς μειονεκτούντων ευρωπαίων. Αν δε σε όσα είπαμε προσθέσουμε τα μεταγενέστερα λόγια τού πατριώτη τους Schiller, που έλεγε «καταραμένε Έλληνα, τα βρήκες όλα, φιλοσοφία, γεωμετρία, φυσική, αστρονομία... Τίποτε δεν άφησες για μάς...», η αντίδραση αυτή γίνεται περισσότερο κατανοητή! Και ένα απόσπασμα από το σύγγραμμά τού Friedrich Nietzsche με τίτλο "Η Γένεση της Τραγωδίας", (κεφ. XV, 1872), μας το επεξηγεί έτι περαιτέρω:

   "Αποδεδειγμένα", γράφει ο Νίτσε, "σε κάθε περίοδο της εξέλιξής του ο δυτικοευρωπαϊκός πολιτισμός προσπάθησε να απελευθερώσει τον εαυτό του από τους Έλληνες. Η προσπάθεια αυτή είναι διαποτισμένη με βαθύτατη δυσαρέσκεια, διότι ο,τιδήποτε κι αν (οι δυτικοευρωπαίοι) δημιουργούσαν, φαινομενικά πρωτότυπο και άξιο θαυμασμού, έχανε χρώμα και ζωή στην σύγκρισή του με το ελληνικό μοντέλο, συρρικνωνόταν, κατέληγε να μοιάζει με φθηνό αντίγραφο, με καρικατούρα. Έτσι ξανά και ξανά μια οργή ποτισμένη με μίσος ξεσπάει εναντίον τών Ελλήνων, εναντίον αυτού τού μικρού και αλαζονικού έθνους, που είχε το νεύρο να ονομάσει βαρβαρικό (για κάθε εποχή) ό,τι δεν είχε δημιουργηθεί στο έδαφός του!

   Μα ποιοι, επιτέλους, είναι αυτοί των οποίων η ιστορική αίγλη υπήρξε τόσο εφήμερη, οι θεσμοί τους τόσο περιορισμένοι, τα ήθη τους αμφίβολα έως απαράδεκτα, και οι οποίοι απαιτούν μια εξαίρετη θέση ανάμεσα στα έθνη, μια θέση πάνω από το πλήθος; Κανένας από τους επανεμφανιζόμενους εχθρούς τους δεν είχε την τύχη να ανακαλύψει το κώνειο, με το οποίο θα μπορούσαμε μια για πάντα να απαλλαγούμε απ' αυτούς. Όλα τα δηλητήρια τού φθόνου, της ύβρεως, του μίσους, έχουν αποδειχθεί ανεπαρκή να διαταράξουν την υπέροχη ομορφιά τους!

   Έτσι, οι άνθρωποι συνεχίζουν να νιώθουν ντροπή και φόβο απέναντι στους Έλληνες. Βέβαια, πού και πού, κάποιος εμφανίζεται που αναγνωρίζει ακέραιη την αλήθεια, την αλήθεια που διδάσκει ότι οι Έλληνες είναι οι ηνίοχοι κάθε επερχόμενου πολιτισμού και σχεδόν πάντα τόσο τα άρματα όσο και τα άλογα τών επερχόμενων πολιτισμών είναι πολύ χαμηλής ποιότητας σε σχέση με τους ηνίοχους (Έλληνες), οι οποίοι τελικά αθλούνται οδηγώντας το άρμα στην άβυσσο, την οποία αυτοί ξεπερνούν με αχίλλειο πήδημα."

Διαχρονική αχαριστία

Λόγια αληθινά, λόγια ειλικρινή. Κι όμως. Ακόμα και σήμερα εξακολουθεί να υπάρχει το μίσος αυτό εναντίον τών Ελλήνων. Πριν κάποια χρόνια, μάλιστα, η Ελένη Γλύκατζη - Αρβελέρ σε διάλεξή της στην Γεννάδειο Βιβλιοθήκη με θέμα "Προβλήματα ελληνικής συνέχειας", την οποία έδωσε στις 19 Μαρτίου 1996, απεκάλυψε ότι ο γνωστός Breton τής εδήλωσε προσωπικώς ότι αρνείται να επισκεφθεί την Ελλάδα, διότι "κανείς δεν πηγαίνει οικειοθελώς στην χώρα τών κατακτητών που επί 25 αιώνες διαφεντεύουν το πνεύμα τής Ευρώπης".

Ύστερα από αυτήν την αποκάλυψη να μη μας κάνει εντύπωση γιατί το περιοδικό «Σπήγκελ» παρουσιάζει άσεμνες φωτογραφίες με αρχαία ελληνικά αγάλματα, γιατί ζητάει να πουληθεί η Ακρόπολη, και γιατί επιδιώκει και απαιτεί να της δοθούν ελληνικά νησιά, πλουτοπαραγωγικές πηγές, εθνική κυριαρχία και ο πλήρης έλεγχος όλων ημών των Ελλήνων και της πατρίδος μας. Κι όμως, όχι μόνο οι Γερμανοί αλλά και οι υπόλοιποι ευρωπαίοι, που συγκαταλέγονταν μεταξύ τών νικητών συμμάχων μας, γρήγορα ξέχασαν, γρήγορα διέγραψαν αυτά που μας οφείλουν!

Τους ευρωπαίους δεν τους θαυμάζω ως λαούς στην διαδρομή τής ιστορίας. Μεμονωμένα άτομα θαυμάζω μόνο, με ήθος, πνεύμα, και πραγματική πολιτιστική προσφορά. Η πλειοψηφία τους είναι απατεώνες εις βάρος της Ελλάδος, και κυρίως αχάριστοι απέναντι σε όσα αυτή τούς προσέφερε! Ασήμαντοι», ελάχιστοι ή ουτιδανοί τιμητές, απέναντι στην υπεροχή της Ελλάδος σε ήθος, τόλμη, αρετή, γενναιότητα, αποτελεσματικότητα, προσφορά!

Στην κατοχή, όπως και σε κάθε κατοχή τής πατρίδος μας, εκείνοι έκλεβαν τους θησαυρούς μας με την βία! Σήμερα τους παίρνουν νομιμοφανώς! Ό,τι ελληνικό ευρεθεί ανά τον κόσμο το θεωρούν "ευρωπαϊκή κληρονομιά" και γίνονται αυτόκλητοι συγκληρονόμοι μας! Και στις δύο περιπτώσεις, όμως, τους υπεξαιρούν, όπως έκαναν πάντα άλλωστε, χωρίς την συναίνεση των Ελλήνων. Επιδιώκουν, επίσης, με την πολιτική τής λιτότητος και της ανεργίας που επιβάλλουν, να διώξουν όλα τα σπουδαία "ελληνικά μυαλά" εκτός Ελλάδος, ούτως ώστε να τα εκμεταλλευθούν εκείνοι για λογαριασμό τους και να μείνει η πατρίδα μας μόνη, με γέροντες, εργάτες και κενούς ανθρώπους, που θα παρακολουθούν "τουρκικά σήριαλ", που δεν θα διαβάζουν, που θα αγνοούν την ιστορική παρακαταθήκη και τον πολιτισμό τών προγόνων μας!

Να ξέρουν όμως πως, ό,τι κι αν κάνουν, αυτό το αίσθημα μειονεξίας θα το έχουν πάντα απέναντι στην Ελλάδα και τους Έλληνες. Και όπως απρόσμενα έχασαν τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο από την συμβολή τής Ελλάδος, έτσι και τώρα θα χάσουν το παιχνίδι ελέγχου από κάποιον απρόβλεπτο παράγοντα, που θα καθορίσει την εξέλιξη και αυτής της ιστορίας! Όσο μίσος, όσο δηλητήριο κι αν βγάζουν εναντίον μας, μέσω των εντύπων τους, δεν θα πετύχουν τίποτε! Θα τους το υπενθυμίζει εξ άλλου συνεχώς, όπως προείπαμε, κι ένας δικός τους, ο μεγάλος Νίτσε που θα τους λέει για εμάς! "Όλα τα δηλητήρια τού φθόνου, της ύβρεως, του μίσους, έχουν αποδειχθεί ανεπαρκή να διαταράξουν την υπέροχη ομορφιά τους! Έτσι, οι άνθρωποι συνεχίζουν να νιώθουν ντροπή και φόβο απέναντι στους Έλληνες".