ΣΕ ΠΕΡΙΟΔΟΥΣ ΑΣΦΥΚΤΙΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΝ ΓΡΑΦΟΥΝ ΠΑΝΤΟΤΕ ΤΑ "ΟΧΙ"

Του Αντωνίου Α. Αντωνάκου

Καθηγητού - Κλασσικού Φιλολόγου

Ιστορικού - Συγγραφέως 

Η δανειακή σύμβαση ψηφίσθηκε εν μέσω οδυρμών και ορυμαγδών που αναδύονται από τα βάθη τής ψυχής τού "κυρίαρχου" λαού. Και μαζί με αυτήν ψηφίσθηκε ο ζυγός τής Ελλάδος και τών Ελλήνων για τις επόμενες δεκαετίες. Όσοι πήραν πάνω τους την "διακινδύνευση" τής υπογραφής για την καταδίκη τού ελληνικού λαού είναι υπόλογοι απέναντι στην ιστορία αυτής τής πατρίδος! Το ψευτοδίλημμα «χρεωκοπία ή ζυγός» δεν αντιπροσωπεύει την πραγματικότητα. Τα μέχρι σήμερα ληφθέντα μέτρα ουδέν απέδωσαν! Το αντίθετο, βύθισαν την χώρα στην ύφεση και τον ελληνικό λαό στην απόγνωση. Κανένα σχέδιο για πραγματική διάσωση τής Ελλάδος. Το "σχέδιο Μάρσαλ" τού πρώτου μνημονίου αφαιρέθηκε στο δεύτερο. Και όλοι πλέον μιλούσαν για "επιλεκτική", "ελεγχόμενη" ή "ανεξέλεγκτη" χρεωκοπία! Στην ουσία και ανεξάρτητα από οικονομικούς όρους και επεξηγήσεις φαίνεται ότι στην πράξη η "επιλεκτική" χρεωκοπία σήμαινε πως μόνο η Ελλάδα επελέγη να χρεωκοπήσει και καμμία άλλη χώρα, "ελεγχόμενη" χρεωκοπία σήμαινε ότι μέσω των διαταγών τους θα έλεγχαν την χρεωκοπία τών Ελλήνων μέχρι του σημείου διασώσεως τών δανειστών, ενώ στην "ανεξέλεγκτη" χρεωκοπία δεν θα μπορούσαν να ελέγξουν ποιά χώρα στην Ευρώπη ή στον κόσμο θα χρεωκοπούσε από το "ντόμινο" τής ελληνικής κρίσης! Οδήγησαν λοιπόν τα πράγματα στα όρια εκβιαστικά. Και έτσι ετέθησαν εκ των πραγμάτων ορισμένα ερωτήματα: Είναι αυτά που γίνονται σύννομα; Έχουν αποτέλεσμα για την Ελλάδα; Αν όχι, γιατί να δεσμευθεί ένας λαός και να καταδικασθεί στην φτώχεια και στην εξαθλίωση για πολλές δεκαετίες και γιατί να ξεπουληθεί η περιουσία τής πατρίδος μας "για ένα πουκάμισο αδειανό, για μιαν Ελένη", όπως λέει κι ο ποιητής! Όποιος την περασμένη Κυριακή υπέγραψε την "σωτηρία", υπέγραψε μόνο την σωτηρία τών δανειστών, τών κεφαλαιούχων και τών τραπεζών, όπως με περίσσεια θάρρους απεκάλυψε ο πρόεδρος τού ΛΑ.Ο.Σ!

Ο μεγάλος Γερμανός φιλόσοφος Ε. Καντ έγραψε κάτι πολύ σημαντικό: «Μια γενιά δεν επιτρέπεται να κληροδοτήσει στις επόμενες περισσότερες αμετάκλητες δεσμεύσεις απ’ όσες βρήκε η ίδια». Η αναφορά υπάρχει στο έργο τού W. Kymlika «Η Πολιτική φιλοσοφία της εποχής μας», (εκδ. «Πόλις», Αθήνα, 2005, σελ. 321). Ο ιδρυτής τού Κριτικού Ιδεαλισμού γράφει, λοιπόν, για το ανεπίτρεπτο των γενεών να κληροδοτούν στις επερχόμενες γενεές, βάρη και δεσμεύσεις, που δεν τους ανήκουν και δεν τους πρέπουν. Αυτό σημαίνει ότι είναι πολλαπλώς ανήθικο πράγμα το να καλοπερνούν οι σημερινές γενεές εις βάρος αυτών που έρχονται και θα υποχρεωθούν να πληρώσουν τα δάνεια και να στερηθούν την ευημερία που τους ανήκει. (Π. Παπαγαρυφάλλου). Το γεγονός αποκτά ιδιαίτερη σημασία όταν τα δάνεια, που παίρνουν οι κυβερνήσεις, αποτελούν αντικείμενο λεηλασίας, όπως συμβαίνει αυτά τα χρόνια της "ηθικής χολέρας" και της "αρπαχτής" και όπως γινόταν και στο απώτατο παρελθόν.

Αν κάνουμε δηλαδή μία αναδρομή στο παρελθόν θα διαπιστώσουμε ότι ο θρυλικός στρατηγός Μακρυγιάννης, απευθυνόμενος στους ξένους δανειστές – ληστές, όπως και σήμερα, έλεγε για τα περίφημα «δάνεια τής Ανεξαρτησίας», που ουσιαστικά ήσαν «δάνεια τής εξάρτησης»: «Τι φαντάζεστε, ότι μας βοηθήσατε, ή μας μολύνατε και μας αφανίσατε;... Ας σας ευγνωμονούν εκείνοι όπου τους δώσατε τα δάνεια και τα φτιάξαν λούσια και πολυτέλειες κι άλλα τοιούτα. Εκεινών εκάματε καλό με τα δάνειά σας, του Κωλέττη, του Μαυροκορδάτου, του Μεταξά και συντροφιές τους» (βλ. «Απομνημονεύματα Μακρυγιάννη», εκδ. «Μέλισσα», Αθήνα, 1957, σελ. 419).

Αυτή την τύχη, λοιπόν, είχαν τα εθνικά δάνεια, τα οποία συνήψε το επαναστατημένο Γένος των Ελλήνων (για το εθνικό αυτό ζήτημα βλ. Α. Ανδρεάδου: «Ιστορία των Εθνικών Δανείων» εκδ. «Εστία», Αθήνα, 1904 – Βιβλιοθήκη Ιστορικών Μελετών» (202). Αξίζει να σημειωθεί το γεγονός ότι η αποπληρωμή αυτών τών δανείων ολοκληρώθηκε στα μέσα τής δεκαετίας τού 1980. Δυστυχώς, όμως, τα ίδια και χειρότερα συμβαίνουν όλα ετούτα τα χρόνια τού δικομματισμού, στα οποία πολλοί πατριδοκάπηλοι υπουργοί και βουλευτές χρησιμοποίησαν τα δάνεια αναλόγως. Αν αντικαταστήσουμε τα ονόματα, που αναφέρει ο Μακρυγιάννης, με τα σημερινά, έχουμε την φωτογραφία τής πολιτικής αθλιότητος. Το ιστορικό και εθνικό ατύχημα είναι ότι ούτε τότε ούτε τώρα δικάσθηκαν οι "κλέφτες τών δανείων".

Σε μία παρόμοια, όμως, περίπτωση ψήφισης τής υποτέλειας τών Ελλήνων στους ισχυρούς τής εποχής, υπήρξε μία εθνική αντίδραση - παράδειγμα. Συγκεκριμένα, στις 12 Απριλίου τού 1826, στην Πιάδα τής Επιδαύρου και κατά την Γ΄ Εθνοσυνέλευση τών Ελλήνων, ο πατριώτης Δημήτριος Υψηλάντης έκανε μία αντίστοιχη πράξη διαμαρτυρίας, στηλιτεύοντας τον ραγιαδισμό και την υποτέλεια. Ο αγνός Έλληνας τότε είπε τα εξής:

«Και ως απλούς πολίτης και ως πρωταίτιος του σημερινού αγώνος, χρεωστώ εις το Έθνος, εις την οικογένειάν μου, εις εμέ τον ίδιον να εκφράσω παρρησία τα φρονήματά μου εις μίαν κρίσιμον περίστασιν, εκ της οποίας κρέμαται η μέλλουσα τύχη της Ελλάδος.

Η Εθνική Συνέλευσις αποφασίζουσα να ζητήση την μοναδικήν μεσιτείαν τού εν Κωνσταντινουπόλει πρέσβεως της Αγγλίας δια να συμβιβάση την Ελλάδα με τους τυράννους της, παρεκτρέπεται από τα ιερά χρέη της και από τον προς ον όρον τής συγκροτήσεως της.

Ο λαός, κύριοι, τού οποίου παρρησιάζετε το πρόσωπον, δεν σας έδωκε πληρεξουσιότητα να καταργήσετε την εθνικήν και πολιτικήν ανεξαρτησίαν του, αλλά να την στερεώσετε, να την διαιωνίσετε. Η ιστορία θέλει κρίνει μίαν ημέραν αδέκαστος την πράξιν σας. Η Ευρώπη, κύριοι, ησθάνθη παρά ποτέ πλέον ότι η υπόθεσις των Ελλήνων είναι αρκετά προχωρημένη, δια να μην υποπέση εφεξής εις τας εναντιότητας της τύχης. Και πώς γίνεται οι πληρεξούσιοι τού ιδίου αυτού έθνους δια μιας πράξεως, ανηκούστου εις τα χρονικά των λαών, ν’ αποδεικνύωσιν εις τον κόσμον ότι μόνοι αυτοί δεν γνωρίζουν αυτήν την αλήθειαν! Σας φοβίζει η πτώσις του Μεσολογγίου; Αφιερωθήτε, ως και τας αρχάς τού αγώνος, εις την χαρακτηριστικήν ενέργειαν και εις τον πατριωτισμόν τών Ελλήνων. Το στήθος κάθε Έλληνος είναι δεύτερον Μεσολόγγιον. Σας θορυβεί η έλλειψις των χρηματικών πόρων; Καταφύγετε εις την γενναιοφροσύνην των πολιτών. Έλλην δεν εκώφευσε ποτέ εις την φωνήν της πατρίδος. Έχομεν ανάγκην προστασίας; Ας καταφύγωμεν εις τους ηγεμόνας όλων τών εθνών. Εξ ίσου όλα έχουσι δικαιώματα εις την ευγνωμοσύνην μας. Αι περιστάσεις μας, αι θέσεις των εγγυώνται την επιθυμητήν βοήθειαν. (σ.σ. Σήμερα μας απαγορεύουν να ζητήσουμε βοήθεια από άλλες χώρες). Τα μεγάλα έθνη και οι καλοί πατριώται φαίνονται εις τας κρίσιμους περιστάσεις της πατρίδος των. Δούλος είν’ εύκολον να γένη τις, όταν θέλη. Αυθέντης είναι δύσκολον. Επιθυμούμεν την ειρήνην; Ας τρέξωμεν εις τα όπλα. Αν εξ εναντίας δια λόγους αποκρύφους εις εμέ η εθνική συνέλευσις επιμένη εις την προλαβούσαν απόφασίν της, κρίνω χρέος μου ιερόν και απαραίτητον να διαμαρτυρηθώ, ως και ήδη διαμαρτύρομαι επισήμως κατ’ αυτής ενώπιον τού Ελληνικού λαού και όλων τών λοιπών τής χριστιανικής Ευρώπης, ως κατά μιας πράξεως παρανόμου, ανθελληνικής και διόλου αναξίας ενός έθνους, το οποίον υπεδουλώθη μεν πολλάκις, πλην ποτέ δεν εσυμβιβάσθη με τους τυράννους του. Έλλην όμως, και φίλος άδολος της ελευθερίας τού έθνους μου, δεν θέλω λείψει να συναγωνισθώ μετά των λοιπών συναδέλφων μου, και να χύσω και την τελευταίαν ρανίδα τού αίματος μου, εν όσω διαρκεί ο υπέρ ανεξαρτησίας πόλεμος. Παρακαλώ δε να μοι δοθή επίσημον αντίγραφον της παρούσης μου διαμαρτυρήσεως. Μένω με το ανήκον σέβας. Εν Πιάδα τη 12η  Απριλίου 1826. Ο πατριώτης Δημήτριος   Υψηλάντης».

Κάτι αντίστοιχο, τηρουμένων τών αναλογιών, έγινε και από τους υπεύθυνους πολιτικούς πριν λίγες ημέρες. Και δεν ενδιαφέρει η εξήγηση τών προθέσεων από διαφόρους αναλυτές. Ενδιαφέρει η πράξη, το αποτέλεσμα. Και η πράξη τού ΟΧΙ ήταν πράξη ελληνική, εθνική!

Δεν είναι στον χαρακτήρα μου να κολακεύω. Δεν το έχω κάνει ποτέ στην ζωή μου. Δεν μπορώ να στηρίξω κάποιον αν δεν πιστεύω πραγματικά σε αυτόν. Οφείλω όμως να πω ότι το πατριωτικό ΟΧΙ, που ακούσθηκε στην βουλή, ασχέτως διαφορετικών κινήτρων, ήταν μία υπεύθυνη εθνική στάση. Ήταν ένα τείχος στην υποτέλεια, που αν ήταν μεγαλύτερο θα άλλαζε τα δεδομένα. Το ασφυκτικό διάστημα τών λίγων ημερών που μεσολάβησαν μέχρι την ψήφιση της δανειακής σύμβασης, πιστοποίησε για μία ακόμη φορά ότι ό πραγματικός έλληνας, όταν πιέζεται άδικα, λέει πάντα ΟΧΙ! Υπενθυμίζω ότι ο Γκράτσι πήγε στις 3 μετά τα μεσάνυχτα στον Ιωάννη Μεταξά και του έδωσε προθεσμία 2 ώρες να παραδώσει την Ελλάδα, διότι στις 5 τα ξημερώματα οι Ιταλοί θα επετίθεντο. Ο Μεταξάς δεν είχε 2 ημέρες. Είχε δύο ώρες. Και είπε ΟΧΙ. Και νίκησε! Και έμεινε στην Ιστορία! Οι Νενέκοι είναι ακόμη στο περιθώριό της. Το ίδιο έκανε και ο αείμνηστος Τάσσος Παπαδόπουλος. Όταν όλοι τού έλεγαν ότι αν δεν υπογραφεί το σχέδιο Αννάν, η Κύπρος θα διχοτομηθεί, θα μπει στο περιθώριο κ.λπ. απήντησε «εγώ παρέλαβα κράτος, δεν θα παραδώσω κοινότητα»! Και η Κύπρος ευημερεί. Το συμπέρασμα λοιπόν, το οποίο προκύπτει είναι ένα! Η ιστορία δεν γράφεται με τα "ναι" αλλά με τα "ΟΧΙ"! Μία μικρή λέξη που όμως, όπως έλεγε και ο Αννίβας, λίγοι έχουν το θάρρος να την προφέρουν!