Ο ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΙΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΣΥΜΦΟΡΕΣ Από την ύπαρξη στην ανυπαρξία

Του Αντωνίου Αντωνάκου
Καθηγητού - Κλασσικού Φιλολόγου
Ιστορικού _ Συγγραφέως
Αντιπροέδρου του Συνδέσμου τών Απανταχού Λακώνων «Ο ΛΥΚΟΥΡΓΟΣ»

Μέσα στα εγκλήματα που έκαναν οι μεταπολιτευτικές κυβερνήσεις τού δικομματισμού ήταν και η σταδιακή εξαφάνιση από τα νεοελληνικά αναγνώσματα Γυμνασίου και Λυκείου τών ποιημάτων με ελληνικό εθνικό περιεχόμενο. Τα ελάχιστα που έχουν απομείνει επιβεβαιώνουν τον κανόνα.

Είμαστε ο μόνος λαός, που έχει μελοποιήσει τους ποιητές του! Και τούτο, διότι ο πνευματικός κόσμος αποτελούσε πάντοτε πηγή αντίστασης σε κάθε κατακτητή. Μεταπολιτευτικά, όμως, πολλοί καλλιτέχνες εκμεταλλεύθηκαν αυτήν την «δήθεν» σε πολλές περιπτώσεις αντίσταση. «Με τραγούδια για την φτώχεια και την ξενητειά, ρετιρέ παίρνω στην Κηφισιά», έλεγε ο αείμνηστος Σταύρος Κουγιουμτζής στο τραγούδι του «Ήταν πέντε, ήταν έξι», το οποίο πολύ ... προφητικά είχε τραγουδήσει ο Γιώργος Νταλάρας.

Πέρα από αυτήν, όμως, την εκμετάλλευση των αντιστασιακών τραγουδιών και τού αποπνέοντος εξ αυτών "προοδευτισμού", ο πνευματικός και καλλιτεχνικός κόσμος υπήρξε διαχρονικά ένα συμπαγές ανάχωμα σε κάθε προσπάθεια υποδούλωσης τής Ελλάδος. Κι ήσαν πολλές αυτές οι προσπάθειες. Είναι γνωστόν π.χ. ότι το 1940, όταν οι Ιταλοί επετέθησαν στην Ελλάδα εζητήθη από τον εθνικό μας ποιητή Κωστή Παλαμά, ο οποίος ειρήσθω εν παρόδω υπήρξε και δεινός δημοσιογράφος, να γράψει κάτι που θα εμψυχώσει τους Έλληνες, στρατιώτες και πολίτες, και θα τους βοηθήσει ψυχικά στην αντίσταση που ήταν βέβαιο ότι θα έκαναν. Ο Παλαμάς πράγματι ανταποκρίθηκε και έγραψε ένα τετράστιχο που έμεινε στην ιστορία και θα αποτελεί έναν διαχρονικό παμφαή φάρο, που θα φωτίζει το χρέος! «Αυτόν τον λόγο θα σας πω, δεν έχω άλλον κανένα... Μεθύστε με τ’ αθάνατο κρασί τού Εικοσιένα!» Και οι Έλληνες ξεχύθηκαν σαν ορμητικό ποτάμι, μεθυσμένοι από το κρασί τής Επανάστασης, της Αντίστασης! Και νίκησαν!

Θέλετε να έχετε ένα συγκριτικό στοιχείο ακόμη; Θυμάστε την αείμνηστη Σοφία Βέμπο; Δεν υπήρξε στρατιωτική μονάδα που να μην είχε τραγουδήσει! Δεν υπήρξε επιθεώρηση που να μην έλαβε μέρος. Δεν υπήρξε τραγούδι που να διακωμωδούσε τον Ντούτσε και τους επίδοξους κατακτητές που να μη το τραγούδησε. Δεν υπήρξε ελληνόψυχος στίχος, που να μη τον χάϊδεψε η επικά βελούδινη φωνή της! Σήμερα βλέπουμε ότι ο πνευματικός κόσμος, με εξαίρεση ελάχιστους καλλιτέχνες σε σποραδικές εμφανίσεις, είναι απών. Οι «πανεπιστημιακοί καθηγητές», "προοδευτικοί" στην συντριπτική πλειοψηφία τους, μέρη τού συστήματος μέχρι πρό τινος, ιστορικοί τού "συνωστισμού στην παραλία", ομιλούν μόνο για την οικονομία και με οικονομικούς όρους, ποτέ όμως με εθνικούς ή ιστορικούς! Βλέπουμε προσφάτως αριστερά, "προοδευτικά" αυτοαποκαλούμενα κόμματα να έχουν ορθώσει, (και σωστά), αντιμνημονιακό λόγο, ξεχνώντας όμως ότι πέραν από το "δίκαιο τού μισθού τού εργάτη" και τής "συλλογικής εργατικής σύμβασης", υπάρχει και το "δίκαιο και η ιστορία τής Πατρίδος"! Με ενοχλεί για παράδειγμα να παριστάνουν τα πατριωτικά τα αριστερά κόμματα και να εμφανίζονται στις συγκεντρώσεις όχι με την ελληνική σημαία, όπως συνέβαινε με το σύνολο τών Ελλήνων την περίοδο 1940 – 45, αλλά με κόκκινα ή κομματικά φλάμπουρα. Με ενοχλεί ακόμη το να μη ξεχνούν τις θέσεις τους για το μακεδονικό και τους σκοπιανούς και να κάνουν τους τιμητές τού πατριωτισμού. Μήπως ξέχασαν τις θέσεις τους ο ΣΥΡΙΖΑ και η «Δημοκρατική Αριστερά»; Μήπως η ηγεσία  αυτής δεν θα κατεβάσει ως υποψήφιες την καθηγήτρια «τού συνωστισμού» Μ. Ρεπούση και τήν διώκτρια τής ηρωϊκής δασκάλας τού Μεγάλου Δέρειου Θράκης Χαράς Νικοπούλου, Θάλεια Δραγώνα στην πρώτη γραμμή πυρός της;

Δεν έχουμε λοιπόν ανάγκη από "γιαλαντζί αντιμνημονιακά κόμματα". Το μνημόνιο δεν έχει μόνο οικονομικές και κοινωνικές παραμέτρους αλλά κυρίως αντεθνικές. Γι’ αυτό σήμερα έχουμε ανάγκη από Έλληνες, με Ελληνική ψυχή και Ελληνική συνείδηση! Και είναι κρίμα να υπάρχουν "έλληνες πολίτες", οι οποίοι να πιστεύουν ότι μπορούν αυτά τα κόμματα να τους σώσουν.

Αλήθεια, τί σημαίνει "μεγάλος ποιητής"; "Μεγάλος ποιητής" σημαίνει "εθνικός ποιητής". Και "ποιητής - προφήτης". Σημαίνει δηλαδή πως ό,τι και να διαβάσει κάποιος από ένα ποίημα ενός τέτοιου πνευματικού δημιουργού, ταιριάζει διαχρονικά σε διάφορα ιστορικά γεγονότα. Διότι η Ιστορία επαναλαμβάνεται και μόνον αυτός που θα μπορέσει να την αναδείξει μέσα από τον ποιητικό του λόγο, θα αναδειχθεί σε μεγάλο ποιητή!

Μεγάλος ποιητής δεν είναι όποιος προβάλλεται από τα ΜΜΕ και τις διάφορες εκπομπές. Οι εκπρόσωποι τού τύπου τού «ποιητή Φανφάρα», που καθιέρωσε ο Ψαθάς στο «Ξύπνα Βασίλη» δεν θα μείνουν ποτέ στην ιστορία. Θα μείνουν μόνον οι λίγοι, οι εκλεκτοί!

Ο Ελύτης για παράδειγμα στο "Άξιον Εστί", όταν λέει στο "άσμα η΄" «Τόσο δεν αγγίζει η φωτιά με τ’ άχτι που πένεται ο λαός μου», φαίνεται ότι είναι πνιγμένος από δίκαιη και ιερή αγανάκτηση που ο κόσμος πεθαίνει από την πείνα. Κανείς όμως δεν τον ακούει, κανέναν δεν αγγίζει η αγανάκτηση του. Τα βάσανα των υποδούλων έχουν σκληρύνει ανελέητα τις καρδιές τών κατακτητών, έχουν πληθύνει την δύναμη τού κακού. Κυρίαρχο συναίσθημα είναι ο βαθύτατος πόνος, η απελπισία και η απόγνωση τού Ελύτη για τις μαύρες ημέρες που περνά η πατρίδα του και ο λαός. Ο ποιητής, εκπρόσωπος του καταπιεσμένου και πάσχοντος ελληνικού λαού, συνείδηση και φωνή του, εκφράζει την δυστυχία με στίχους όλο παράπονο και οδύνη. Μέσα απ’ αυτά τα συναισθήματα και μέσα από τις εικόνες ο ποιητής δεν μας δίνει μόνο μια φρικτή περιγραφή τής Κατοχής αλλά συγχρόνως και μια γενικώτερη περιγραφική εικόνα τής σκλαβιάς που ισχύει για κάθε εποχή και για κάθε σκλαβωμένο λαό. Μέσα από το άσμα τού Ελύτη δεν καταδικάζονται μόνο οι συγκεκριμένοι κατακτητές. Καταδικάζεται η σκλαβιά, ο πόλεμος και οι απαίσιες συνέ­πειές του για τους λαούς. Ο πόλεμος εξευτελίζει τα πάντα, διότι δίνει την πρώτη θέση στον θάνατο που είναι το αντίθετο της ζωής, στο σκοτάδι που είναι το αντίθετο του φωτός!

Αυτό θα πει, αγαπητοί φίλοι, "εθνικός ποιητής"!

Η Ακαδημία Αθηνών, το μέγιστο τών πνευματικών ιδρυμάτων τής Ελλάδος σιωπά! Δεν έχει βγει με συνεχή ροή ανακοινώσεων να διαμαρτυρηθεί για όλα αυτά που συμβαίνουν σήμερα. Και ας μην απορεί γιατί τα παιδιά σε όλες τις βαθμίδες τής εκπαίδευσης αγνοούν σήμερα τι είναι η Ακαδημία Αθηνών (ξέρουν πολλά περισσότερα για Ακαδημίες ποδοσφαίρου, καράτε κ.λπ.), ποιοι την αποτελούν και ποιοι είναι οι σκοποί της, την ίδια στιγμή που μαθαίνουν με τι σαμπουάν πλύθηκε το μεσημέρι το σύνολο των "λάϊφ στάϊλ", όπως λένε, προσώπων. Δεν φταίνε γι’ αυτό μόνο οι πολιτικοί (που φταίνε), δεν φταίνε μόνο οι ψηφοφόροι (που φταίνε), δεν φταίνε μόνο οι εκπαιδευτικοί (που φταίνε), δεν φταίνε μόνο οι πανεπιστημιακοί (που φταίνε), δεν φταίνε μόνο τα ΜΜΕ (που σίγουρα φταίνε κι αυτά). Φταίει και η Ακαδημία Αθηνών, η οποία αυτοβαυκαλίζεται με αυτοφιλοφρονήσεις και αγνοεί τι συμβαίνει γύρω της!

Κι όμως, κατά το παρελθόν υπήρξαν κάποιοι Ακαδημαϊκοί με "Άλφα Κεφαλαίο", οι οποίοι σε όλες τις δύσκολες στιγμές τής Πατρίδος ύψωσαν ανάστημα. Και τίμησαν και δικαίωσαν τον ανώτατο αυτόν πνευματικό τίτλο. Ένας τέτοιος Ακαδημαϊκός ήταν και ο μεγάλος Νικηφόρος Βρεττάκος, στην πνευματική προσφορά τού οποίου είναι αφιερωμένο το 2012 (έτος Νικηφόρου Βρεττάκου)!

Αν κάποιος μιλούσε σήμερα για "εμπειρογνώμονες με ψυχή από νάϋλον", δεν θα πήγαινε αμέσως το μυαλό μας στους ανάλγητους τεχνοκράτες τής τρόϊκας, τους ανάλγητους εμπειρογνώμονες που ενδιαφέρονται μόνο για την ευημερία τών αριθμών αλλά η ψεύτικη "πλαστική" ψυχή τους αγνοεί τον Άνθρωπο; Αν ακούγατε την φράση "πραιτωριανοί σπουδαγμένοι στο Άουσβιτς πυροβολούν την αλήθεια, τραυματίζουν τον Παρθενώνα και τους «τήδε κειμένους», δεν επιτρέπουν να υπάρχουν ποιητές στον χώρο τής Δάφνης, σβήνουν τα γράμματα τού Αλφαβήτου", τί θα σκεφτόσασταν; Πόσοι γερμανοτραφείς με τακτική Άουσβιτς δεν μας έχουν παραπλανήσει με ψέματα; Πόσα πολιτικά "γερμανοτραφή τίποτα" δεν μάς σκότωσαν την αλήθεια, κοροϊδεύοντάς μας συνεχώς και ενσυνειδήτως; Πόσοι τραυμάτισαν τον Παρθενώνα, προσβάλλοντας τον πολιτισμό μας στα περιοδικά τους, πόσοι από δώ κι από κεί δεν προσέβαλλαν τούς "τήδε κείμενους", αρνούμενοι να αποκατασταθούν οι νεκροί τών ναζιστικών θηριωδιών και να αποζημιωθούν οι απόγονοί τους; Πόσοι δεν μεθόδευσαν την σιωπή τών δαφνοστεφανωμένων πνευματικών ανθρώπων; Πόσοι πολιτικοί δεν οδήγησαν την γλώσσα μας, την Ελληνική Γλώσσα, το Ελληνικό αλφάβητο στην σκόπιμη εξαφάνιση; Κι όμως υπήρξε ο Βρεττάκος που τα κατήγγειλε τότε και για τότε και για τώρα!

Ο Ακαδημαϊκός Νικηφόρος Βρεττάκος αυτά τα γράφει στο έργο του «Αποχαιρετισμός στον Ελληνικό Ήλιο» («Τα ποιήματα», εκδ. Τρία φύλλα, τόμ. ΙΙ, σελ. 274-275)! Και συνεχίζει: «Τα κόκκαλά μου θα γίνουν αιώνια ποτάμια αναζητώντας να βρουν μια συνείδηση που ν’ ακούει. Αφήνοντας τώρα τούτα τα πνεύματα – τους ξερόβραχους τής πατρίδας μου – και την κορφή τού Ταΰγετου που με δίδαξε το ύψος, ήλιε μου φεύγω, χωρίς μοίρα και χωρίς πατρίδα, ελπίζοντας στους απογόνους αυτών που σημείωσαν στην διαθήκη τους την Ελλάδα, γιατί είμαι μια πέτρα κι εγώ, ένα άνθος μιά σπίθα της, μια κραυγή της...»

 «Μέσα σε όλα τα όνειρα τών Ελλήνων στρατωνιστήκανε οι βάρβαροι!», έλεγε ο Βρεττάκος. Αυτό δεν γίνεται και σήμερα; Οι βάρβαροι κατέστρεψαν τα όνειρα των Ελλήνων. Και οι βάρβαροι δεν είναι μόνο έξω. Είναι και μέσα!

Κι ο μεγάλος μας ποιητής κλείνει με την ελπίδα τής βοήθειας των ΕΛΛΗΝΩΝ και των ΦΙΛΕΛΛΗΝΩΝ. Γιατί οι βάρβαροι "εντός και εκτός" έχουν πάντα το αντίπαλον δέος "εντός και εκτός". Κι αυτοί είναι οι απανταχού τής Γης μετέχοντες τής Ελληνικής Παιδείας.

Οι φιλέλληνες που πάντα βοήθησαν την Ελλάδα θα το κάνουν και τώρα! Να συμφωνήσω ότι υπήρχαν επαναστατικά και τυχοδιώκτες μεταξύ αυτών. Ναι υπήρξαν. Υπήρξαν όμως και αγνοί φιλέλληνες σε όλα τα μέρη τής γης, που αντέδρασαν υπέρ τής Ελλάδος, διαδήλωσαν, κινητοποίησαν κυβερνήσεις, έκαναν εράνους, αλλά ήλθαν και στην Ελλάδα και πολέμησαν, πεθαίνοντας πολλοί από αυτούς για την Ελλάδα και την ιδέα τής Ελευθερίας. Και τώρα είδαμε πώς κινητοποιήθηκαν οι φιλέλληνες σε όλο τον κόσμο για τα δίκαιά μας! Ο μεγάλος μας, όμως, Ακαδημαϊκός είχε γράψει με υπερηφάνεια για την πνευματική προσφορά τής Ελλάδος, προσβλέποντας σε όσους την αναγνώριζαν! «Αν δεν είναι ώριμος ο κόσμος παρά μόνο για να καταστραφεί, λησμονήσετε τότε και την πατρίδα μου· αν όμως ακόμα υπάρχουνε ψυχή και αγάπη, τότε απλώστε τα χέρια όλοι οι ευγενείς τού κόσμου και βοηθήστε την»!