ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΗΝ;

Του Γεωργίου Γεωργαλά

Αρκέι η παιδεία;
Υπάρχει μία «σχολή» πού υποστηρίζει ότι «‘Ελληνες » μπορεί νά θεωρηθούν όλοι όσοι «μετέχουν τής ‘Ελληνικής Παιδείας». Δηλαδή όσοι έχουν ‘Ελληνική μόρφωση, είναι «‘Ελληνες», ανεξαρτήτως φυλετικής, εθνικής ή άλλης υποστάσεως καί κατά συνέπειαν φορείς μιάς ελληνικής κοσμοθεωρίας καί μιάς βιοθεωρίας πού θεμελιώνονται στήν ελευθερίa, δηλ. στό αδογμάτιστο, αδέσμευτο, μη - εξουσιαστικό. ’Ετσι λοιπόν «‘Ελληνες» χαρακτηρίζονται (ή αυτοχαρακτηρίζονται) περίπου όλα τά ελεύθερα πνεύματα πάσης εθνικότητος. Κατ’αυτήν τήν άποψιν τό «‘Ελληνικόν» δέν έγινε ποτέ έθνος, ούτε θρησκεία, ούτε πολιτικό σύστημα. Εκείνο πού τό χαρακτήριζε καί τό διαφοροποιούσε απ’όλα τά «άλλα», ήταν ή Ελευθερία, νοουμένη πρωτίστως ώς αδογμάτιστη αναζήτησις τής αληθείας. Τό «ελληνικόν λοιπόν εκλαμβάνεται μονομερώς μέ τήν πολιτιστικήν του υπόστασι, ώς καθαρώς πνευματικός, διόλου υλικός δεσμός μεταξύ τών μελών του. Οί υποστηρίζοντες αυτήν τήν θέσιν θεωρούν κατά συνέπειαν ότι υπάρχουν καί «αλλο-εθνείς‘Ελληνες». Αυτοί είναι οί έχοντες ‘Ελληνική «παίδευση καί συνείδηση τού γεγονότος ότι ή ‘Ελλάδα είναι ή πηγή τού παγκόσμιου πολιτισμού». Μέ αυτήν τήν έννοια, υπάρχουν πολλοί περισσότεροι αλλοεθνείς «’Ελληνες» από όσους εντός τού έθνους τών ‘Ελλήνων. (‘Ενας τέτοιος «‘Ελλην» λ.χ. είναι ό πρώην πρεσβευτής τών ΗΠΑ στήν ‘Ελλάδα, Νίκολας Μπέρνς, ό οποίος σέ συνέντευξί του πρός τό περιοδικό «Δαυλός», ’Ιούλ. 1999, αυτοχαρακτηρίζεται «‘Ελληνονάτρης» καί αναγορεύει τίς ΗΠΑ σέ «κληρονόμους» τού ‘Ελληνικού πολιτισμού.
Κατά τήν γνώμην μου, πρόκειται γιά μονομερή καί κατά συνέπειαν εσφαλμένη αντίληψιν αφού απομονώνει ένα μόνο στοιχείο, τό πολιτισμικό καί τό απολυτοποιεί. Οί ‘Ελληνες οικοδόμησαν τίς κοσμοβιο-αντιλήψεις τους, πού τούς έκαναν νά ξεχωρίζουν σαφώς από όλους τούς «άλλους», όχι εκτός χώρου, βιολογίας κλπ, αλλά επάνω στά θεμέλια τής φυλής, τού τόπου τής γλώσσας, τής θρησκείας, τής ιστορίας τους.
Οί ‘Ελληνες: α) Δέν ήσαν κίτρινοι, μαύροι, ερυθρόδερμοι. ’Ησαν λευκοί, μεσογειακοί, Αιγαίοι-’Αριοι. β) Δέν κατοίγοντο από ποικίλες κοιτίδες,(1) ‘Η πατρίδα τους ήταν εδώ, στόν Αιγαιακό καί περι-Αιγαιακό χώρο. γ) Δέν είχαν διαφορετικές θρησκείες. δ) Δέν μιλούσαν πολλές γλώσσες. Μιλούσαν τήν ‘Ελληνική. Τό «ελληνικόν» ήταν «όμαιμον (όμοιο αίμα), ομόγλωσσον (όμοια γλώσσα), ομόθρησκον (όμοια θρησκεία), ομότροπον (όμοιοι τρόποι)». Οί εκτός αυτών τών ιδιοτήτων ήσαν οί «άλλοι» - οί βάρβαροι.’Αν ένας έκ καταγωγής (όμαιμον) ‘Ελλην απέβαλε τήν γλώσσα, τήν θρησκεία, τά ήθη-έθιμα, τούς «τρόπους» τών ομαίμων του, γινόταν βάρβαρος. ’Εξ’άλλου, ένας ξένος (βάρβαρος) πού μάθαινε ‘Ελληνικά, δεχόταν τήν ‘Ελληνική θρησκεία, εμιμείτο τούς «τρόπους» τών ‘Ελλήνων, ελάμβανε παιδείαν ‘Ελληνικήν, δέν εθεωρείτο ‘Ελλην, αφού δέν ήτο «όμαιμος». Φιλέλλην ναί, ‘Ελληνίζων ναί, εξελληνισμένος ναί, τυπικά ‘Ελλην ναί, ‘Ελληνας όμως όχι.

(1)...Διότι κατοικούμεν αυτήν τήν χώραν, χωρίς ούτε νά εκδιώξωμεν άλλους εξ αυτής , ούτε νά τήν καταλάβωμεν έρημον, ούτε νά εγκατασταθώμεν είς αυτήν ώς ανάμεικτος ομάς από διάφορα ανόμια φύλλα, απεναντίας είναι τόσον ευγενές καί γνήσιον τό γένος μας...........κλπ.) (Από τόν «Πανηγυρικόν» τού Ισοκράτους 436-338 π.χ.)

’Ησαν οί ‘Ελληνες ’Εθνος;
Είναι λάθος ότι «τό‘‘Ελληνικόν’’δέν έγινε ποτέ έθνος, θρησκεία, πολιτικό σύστημα».’Ασφαλώς καί ήταν έθνος, γιά πολλές μάλιστα χιλιετίες τό μόνον έθνος τής γής. ‘Οταν οί άλλοι ήσαν απλώς «λαοί» -μάζες οί ‘Ελληνες αποτελούσαν κατ’εξοχήν έθνος. Διότι αναγνώριζαν τήν κοινήν τους καταγωγή καί τήν διεφύλασσαν, τίς κοινές τους ιδιότητες καί τίς ανέπτυσαν καί θεωρούσαν ότι αυτά τά στοιχεία χάρασσαν διαχωριστική γραμμή μεταξύ αυτών καί όλων τών λοιπών, οί οποίοι εκινούντο ώς άμορφοι, αδιαφοροποίητοι ανθρώπινοι όγκοι. Τήν εθνικήν των συνείδησιν αποδεικνύουν τά πανελλήνια ιερά, οί κοινοί θεοί, τά κοινά μαντεία, οί κοινές εορτές, οί πανελλήνιοι αγώνες, από τούς οποίους απεκλείοντο, ασχέτως παιδείας κλπ.., οί μή ‘Ελληνες, όπως καί από τά θρησκευτικά μυστήρια. Τήν ύπαρξην εθνικής συνειδήσεως πιστοποιούν οί πανελλήνιες εκστρατείες (’Αργοναυτική, Τρωικά, Διονύσου,’Αλεξάνδρου). ‘Ο ισχυρισμός ότι τό «ελληνικόν» δέν απετέλεσε ποτέ έθνος, οφείλεται σέ σύγχυσιν μεταξύ έθνους καί εθνικού κράτους. Τό δεύτερο δέν είναι απαραίτητον γιά νά υπάρξη τό πρώτον. Τό έθνος τών ‘Ελλήνων υπήρχε από τήν προκατακλυσμιαίαν εποχή. Διότι ’Εθνος είναι ή ενσυνείδητη συλλογική ταυτότης, πού στηρίζεται στήν κοινότητα καταγωγής, γλώσσας, θρησκείας, ηθών-εθίμων, ιστορίας πολιτισμού.
Βασιζόμενο σ’αυτά τά κοινά θεμέλια, τό έθνος αναδεικνύεται σέ φορέα τής ιστορικής συνειδήσεως μέσα στόν χρόνο. Καί αυτή ή Συνείδησις ουδέποτε απουσίασεν από τούς Ελληνες, ούτε όταν τούς έλειπε ή ενιαία κρατική οργάνωσις, ούτε επί Ρωμαιοκρατορίας, ούτε επί Τουρκοκρατίας, ούτε στήν πολυλαϊκή Αυτοκρατορία τους τών Μέσων Χρόνων, ούτε στήν Ελληνιστική Εποχή. Κάτω από τίς όποιες συνθήκες, ήξεραν ότι ήσαν Ελληνες, ότι διέφεραν από τούς άλλους καί υπερηφανεύοντο γι’αυτό.

‘Η ‘Ελληνική θρησκεία
Δέν είναι ορθόν ότι τό «Ελληνικόν» δέν έγινε ποτέ θρησκεία. Και θρησκεία είχαν οί Ελληνες καί ευσεβείς ήσαν. Αυτή ήταν ακόμη ένα στοιχείο πού τούς ξεχώριζε απ’όλους τους λαούς. Διότι ήταν ή μόνη μή-δογματοποιημένη θρησκεία, πού δέν βρισκόταν στήν μονοπωλιακή εξουσία κλειστού καί αλανθάστου ιερατίου καί πού δέν είχε αποκρυσταλλωθή σέ ιερά βιβλία. Οί θεοί τών Ελλήνων δέν είχαν παράλογες απαιτήσεις, δέν δούλωναν, δέν επέβαλλαν ολοκληρωτικό έλεγχο. Οί Ελληνες ήσαν ό μόνος λαός πού προσευχόταν όρθιος. Ομως προσεύχονταν.

‘Η ‘Ελληνική Πολιτεία
Δέν είναι ορθή ή θέσις ότι τό «Ελληνικόν» δέν έγινε ποτέ πολιτικόν σύστημα. Αντιθέτως, ό Ελλην υπήρξε τό κατ’εξοχήν πολιτικό όν. Αυτός δημιούργησε τίς έννοιες «πόλις», «πολίτης», «πολιτική» καθώς καί όλα τά πολιτικά συστήματα. Η ποικιλία αυτών τών συστημάτων (λ.χ. Αθηνών, Μακεδονίας, Σπάρτης, Μ. Ελλάδος, Κρήτης) είναι μεγάλη. Θά ήταν όμως λάθος νά παραγνωρίσουμε τό κοινό γνώρισμά τους : τήν ύπαρξιν τού πολίτου. Από τήν εμφάνισιν τών ανθρωπίνων κοινωνιών έως τήν Αναγέννησι πολίτες υπήρξαν μόνον οί Ελληνες. Είτε μέ, βασιλείαν, αυτοκρατορίαν, δημοκρατίαν, ολιγαρχίαν, αριστοκρατίαν ή τυραννίαν, οί Ελληνες ήσαν πάντα πολίτες – ζούσαν σέ «πόλεις» ώς νοήμονα όντα, όχι σέ μυρμηγκοφωλιές ή σέ κυψέλες ώς μαζάνθρωποι, μόρια συλλογικού όντος. Οί Ελληνες δέν υπήρξαν κατευθυνόμενες μάζες. (Στήν «Αντιγόνη» τού Σοφοκλέους, ό Αίμων δηλώνει στόν βασιλεύοντα πατέρα του Κρέοντα, αμφισβητώντας τό δικαίωμά του νά αποφασίζη μόνος: «καμιά πόλις δέν ανήκει σ’έναν άνθρωπο»). Αυτό τό ποικιλόμορφο «πολιτικό σύστημα»
τών Ελλήνων επεχείρησαν νά μιμηθούν οί Δυτικοί χιλιετίες αργότερα κατά τήν Αναγέννησιν. Καί τελικώς απέτυχαν.Διότι τό προϊόν αυτής τής απόπειρας,ό σύγχρονος κοινοβουλευτισμός είναι ένα κακέκτυπο τής Ελληνικής δημοκρατίας, όπως άλλωστε καί ό κομμουνισμός καί ό εθνικο-σοσιαλισμός υπήρξαν κακέκτυπα άλλων Ελληνικών πολιτευμάτων. Ακριβώς διότι οί επίδοξοι μιμητές έμειναν στίς εξωτερικές μορφές αυτών τών πολιτευμάτων καί τούς διέφυγε ή κοινή ουσία τους: ή ύπαρξις πολίτου.

‘Η Σημασία τού « όμαιμου »
Στούς νέους λαούς τών ΗΠΑ ή τής Αυστραλίας, μπορεί νά απουσιάζη τό «όμαιμον» στοιχείο καί νά υποκαθίσταται από κάποιο άλλο, όπως ό «Αμερικανικός τρόπος ζωής», μέ τό οποίο επιχειρείται ή πρόσδοσις ενότητος. Στά παλαιά έθνη όμως, πού επί χιλιετίες ζούν στόν χώρο τους μέ συνείδησιν ενότητος, τό στοιχείο τής κοινής καταγωγής είναι πρωτεύον.

’Ερωτήματα
Οσοι λένε ότι Ελλην είναι ό έχων Ελληνικήν παιδείαν, θά έπρεπε νά απαντήσουν σέ κάποια ερωτήματα :
α) Δηλαδή ό Ελλην στήν καταγωγή, στήν γλώσσα, στήν θρησκεία, στά ήθη-έθημα δέν είναι Ελληνας άν δέν διαθέτει καί Ελληνική Παιδεία; Οί κλέφτες, οί Σουλιώτες, οί αγωνιστές τού ’21, εφ’όσον δέν είχαν μελετήσει Ηράκλειτο καί Πλάτωνα δέν θεωρούνται Ελληνες ;
β) Οποιος απέκτησε Ελληνική Παιδεία, απέκτησε καί Ελληνική Συνείδησι; Λ.χ. ό Φαλμεράυρερ, ό Μπερνάλ, ό Φίλων, ό Ιώσηπος, ό Ακινάτης, ό Καλβίνος ;
γ) Πρίν αποκτήσει Παιδεία ό Ελληνισμός, δέν υπήρχε; Επί Τουρκοκρατίας, όταν εξέλιπεν ή Παιδεία, εξέλιπε κί ή Ελληνικότης ;
δ) Η ταύτησις τής ιδιότητος τού Ελληνος μέ τόν διαθέτοντα Ελληνικήν Παιδείαν δέν είναι κοσμοπολιτισμός ; Καί ώς τοιούτος δέν υπηρετεί τόν οικουμενισμό τών κοσμοεξουσιαστών , οί οποίοι, άν καί εγγενώς ανθέλ-ληνες, δέν αποκλείεται νά διαθέτουν καί Ελληνική Παιδεία ή καί νά τήν χρησιμοποιούν εντέχνως γιά τήν προώθησι τών σκοπών τους ;
( Κίσσινγκερ, Μπερνς, δηλώνουν κάτοχοι τής ημετέρας παιδείας.. λοιπόν ώς έκ τούτου είναι καί ....Ελληνες ; )
Αυτό δέν κάνουν όταν επικαλούνται τόν Ισοκράτη διαστρεβλώνοντας τό αρχαίο κείμενο-νόημα, στήν γνωστή περικοπή του, ό οποίος ουδέποτε είπε αυτό πού τού αποδίδουν ; ότι: Ελλην είναι, πάς μετέχων «τής ημετέρας παιδείας» γιά νά πλήξουν τόν εθνισμό καί νά προβάλουν τήν ιδέα μιάς πολυφυλετικής κοινωνίας; Επί πλέον, ό Ισοκράτης δέν αναφέρεται σέ «παιδεία», αλλά σέ «παίδευσιν» (όπως θά ειδούμε αμέσως πιό κάτω) πού είναι ευρύτερος όρος, διότι περιλαμβάνει πέραν τών γνώσεων καί τρόπους ζωής- συμπεριφοράς.
Ιδού τό κείμενό του:
«.....καί τών Ελλήνων όνομα πεποίηκε μηκέτι τού γένους, αλλά τής διανοίας δοκείν είναι, καί μάλλον Ελληνας καλείσθαι τούς τής παιδεύσεως τής ημετέρας ή τούς τής κοινής φύσεως μετέχοντας». Δηλαδή, ό Ισοκράτης δέν υποστηρίζει ότι Ελληνες πρέπει νά θεωρούνται «οί μετέχοντες τής ημετέρας παιδεύσεως» αλλά απλώς διαπιστώνει μία κατάστασι: ότι μέ τήν διάδοσιν αυτής τής «παιδεύσεως», έφθασε νά καλούνται = νά αποκαλούνται (όχι νά είναι) «Ελληνες» καί μή ανήκοντες στήν «κοινή φύσιν» τών Ελλήνων, όπως λ.χ. σήμερα χαρακτηρίζουν κάποιον «Αμερικανό» επειδή σπούδασε στίς ΗΠΑ καί «Αμερικανίζει» όπως παλαιότερα χαρακτήριζαν «Αγγλους», «Ρώσους», «Γάλλους» τούς Ελληνες οπαδούς τού φιλοαγγλικού, φιλορωσικού, ή φιλογαλλικού κόμματος. ε) Εάν θεωρήσωμεν Ελληνες μόνον τούς ελληνικώς πεπαιδευμένους, θά έχωμεν έναν Ελληνισμό διανοουμένων, λογίων, ακαδημαϊκών, αλλά χωρίς λαό αγωνιστών καί πολεμιστών. Ποίοι πολέμησαν τό 21; ό Κοραής, ό Κάλβος καί ό Σολωμός ; ή ό Κολοκοτρώνης, ό Κανάρης καί ό Μιαούλης ; Ο Ελληνισμός δέν είναι σύλλογος φιλολογούντων Είναι ένας λαός όμαιμος, ομόγλωσσος, ομόθρησκος, καί ομότροπος, μέ συνείδησιν αυτών τών στοιχείων, πού τού προσδίδουν μιά μοναδική ενότητα, χάρις στήν οποία επεβίωσε μέσα στίς χιλιετίες .

Παραδείγματα «μετεχόντων τής Ελληνικής παιδείας» καί οί οποίοι δέν μπορούν νά θεωρηθούν Ελληνες.

Φίλων ό Ιουδαίος
Ο Φίλων ό Ιουδαίος κατείχε άριστα τήν Ελληνική γλώσσα καί φιλοσοφία.
«Μετείχε τής Ελληνικής Παιδείας» καί ώς γνωστόν συνέγραψε στήν Ελληνική. Ηταν οπαδός τού Πλάτωνος. Ομως παρέμεινε πάντοτε φανατικός Εβραίος καί τό, στήν Ελληνική γραμμένο έργο του εντάσσεται στήν Παν-ιουδαϊστική Φιλολογία τών Αλεξανδρινών χρόνων, πού σκοπό της είχε νά αποδείξη τήν ανωτερότητα τού Εβραϊσμού έναντι τού Ελληνισμού.

‘Ιερώνυμος
Ο Ιερώνυμος Λατίνος (Sophronius Eusebius Hieronymus 331-419) εΙχε Ελληνικά ονόματα (Ευσέβιος Ιερώνυμος), έζησε καί σπούδασε στην Κωνσταντινούπολι, στήν Αλεξάνδρεια καί στήν Αντιόχεια, θεωρούσε δάσκαλό του τόν Γρηγόριο Ναζιανζηνό, θαύμαζε καί εμιμείτο τόν Ωριγένη. Χαρακτήριζε τόν εαυτόν του «ημιβάρβαρον» καί τόν αποκαλούσαν «Ελληνα» μεταξύ Λατίνων, ενώ διεκήρυττε ότι σκοπός του ήταν ή μετά-δοσις τής Ελληνικής (καί τής Εβραϊκής) παιδείας στούς λαούς τής Δύσεως καί γι’αυτό μετέφραζε έργα από τά ελληνικά στά λατινικά.Ομως ουδέποτε έγινε «Ελλην».Δηλώνει μάλιστα: «Αθήνα μας είναι ή Ιερουσαλήμ. Ο Παύλος υπερέχει τού Αριστοτέλους καί ό Πέτρος τού Πλάτωνος» (Επισ. 46.9)

Μωάμεθ ό Πορθητής
Ο Μωάμεθ ό Πορθητής είχε Ελληνίδα μητέρα, μιλούσε τήν Ελληνική καί ενδιαφερόταν πολύ γιά τήν Ελληνική παιδεία. Αυτά δέν τόν εμπόδισαν νά κυριεύση τήν Κωνσταντινούπολι καί νά καταλύση τό Ελληνικό κράτος. Γιά τόν σκοπό αυτό χρησιμοποίησε στρατό πού τόν διοικούσε Ελλην εξωμότης καί είχε δύναμη κρούσεως τούς Γενίτσαρους, πλείστοι από τούς οποίους είχαν γεννηθή Ελληνες. Αρα μόνη της ή παιδεία ή η καταγωγή δέν κάνουν τόν Ελληνα. Πρέπει νά υπάρχη ή συνείδησις μετοχής στήν κοινότητα καταγωγής, γλώσσας, θρησκείας, πολιτισμού τών Ελλήνων.

Ο Λούθηρος καί άλλοι
Ο Μαρτίνος Λούθηρος (1483-1546), Ο Φίλιπος Μελάγχων (1497-1560), καί ό Ιωάννης Καλβίνος (1509-1546), υπήρξαν «θαυμαστές» τής Ελληνικής Παιδείας στήν οποίαν μετείχαν σέ μικρότερο βαθμό ό πρώτος, σέ σημαντικό ό δεύτερος καί σέ μέγιστο ό τρίτος. Παρά ταύτα, διαφωνήσαντες πρός τόν Παπισμό εστράφησαν, όχι πρός τόν Ελληνισμό, αλλά πρός τόν Ιουδαϊσμό. Ετσι, έγιναν οί θεμελιωτές ενός Ιουδαϊσμού μέ Χριστιανικό ένδυμα (Προτεσταντισμός), απορρίψαντες τόν Ελληνισμό μέ Χριστιανικό ένδυμα (Ορθοδοξία).

Ο V. Berard
Ο V. Berard, ήταν Ελληνομαθείς, ομηριστής, αρχαιολάτρης, μεταφραστής τής «Οδυσσείας», φιλέλλην όμως δέν υπήρξε ποτέ.

Ποιός σκέπτεται καί αισθάνεται ελληνικά ;
Λένε ότι «Ελληνες είναι μόνον εκείνοι πού σκέπτονται Ελληνικά. Τό νά σκέπτεσαι καί νά φέρεσαι ώς Ελλην σέ καθιστά Ελληνα». Νομίζω ότι γιά νά ανήκης κάπου, δέν αρκεί νά σκέπτεσαι, πρέπει καί νά αισθάνεσαι, νά νοιώθης, νά φέρεσαι. Μπορεί ένας μή Ελλην από πλευράς καταγωγής νά σκέπτεται, νά αισθάνεται καί νά φέρεται ώς Ελλην ; Ενας Ουγκαντινός (Ουγκάντα) ή ένας Αβοριγίνος (aboriginal) λ.χ.; Εάν ένας Ιάπων ή Εσκιμώος μελετήση τήν Ελληνικότητα, τήν αγαπήση καί αγωνισθή, μπορεί νά πλησιάση τόν Ελληνικόν τρόπον σκέψεως καίσυμπεριφάς.Αλλά μόνον νά πλησιάση. Πιστεύω ότι δέν μπορεί νά τόν αποκτήση ώς φύσιν του. Διότι κανείς δέν είναι ξεκομμένος καί αυτόνομος, χωρίς φυλή, έθνος, κληρονομικότητα, γονίδια, ιστορία, καταβολές πάσης φύσεως.
Τήν ιστορία δέν αρκεί νά τήν μαθαίνης πρέπει νά τή νοιώθης, νά ζή μέσα σου. Τό ίδιο ισχύει καί γιά τόν τρόπον σκέψεως. Νομίζω ότι ποτέ ένας έκ προσχωρήσεως Ελλην θά αισθανθή τήν ίδια συγκίνησι μπροστά στά οστά τών προγόνων μας ή στήν μνήμη τών συμφορών πού έπληξαν τό Γένος μας. Ο «Ελλην» Σουηδός θά νοιώση μέ τόν ίδιο τρόπο τόν «θρήνον τής Αλώσεως» μ’εμένα ; Θά ταραχθή άραγε τό ίδιο ό «Ελληνοποιημένος» Ελβετός ενθυμούμενος τήν Μικρασιατική καταστροφή, μ’εμένα πού ό πατέρας μου πήγε 17 χρονών εθελοντής από τήν Αίγυπτο καί πολέμησε εκεί ;

Οί ‘Ελληνίζοντες
Αναρίθμητοι ξένοι προσπάθησαν νά γίνουν Ελληνες. Ασιάτες καί Αιγύπτιοι κατά τούς Ελληνιστικούς χρόνους, Λατίνοι κατά τούς Ρωμαϊκούς, Δυτικοευρωπαίοι κατά τήν Αναγέννησι. Πολλοί υπήρξαν ειλικρινείς καί προσπάθησαν σκληρά. Τό πέτυχαν όμως ; Επέζησε ό Ελληνικός πολιτισμός στήν Ανατολή ; Δημιούργησαν πολιτισμό οί Λατίνοι εφάμιλλο τού Ελληνικού ή παρέμειναν απλοί καί στήν καλύτερη περίπτωσι μέτριοι μιμητές αντιγραφείς μιάς εξωτερικότητος ; Καί ή Αναγέννησις δέν απεδείχθη τελικώς στρεβλωτική τής Ελληνικότητος, τής οποίας ή ουσία δέν έγινε αντιληπτή από τούς Δυτικούς ; Πού, πότε, καί ποιούς είχαμε Ελληνες, πού δέν ήσαν έκ καταγωγής Ελληνες ; Τιμώ βαθύτατα τούς «φιλέλληνες» όλων τών εποχών, εκτιμώ τούς ελληνιστές καί τούς ελληνίζοντες. Ομως εδώ μιλούμε γιά ανθρώπους μέ ολοκληρωμένη Ελληνικότητα. Καί δέν ξέρω κανέναν ξένον πού νά τήν απέκτησε, έστω καί άν πέθανε γιά τήν Ελλάδα. Ο Ντελακρουά, ό Νίτσε, οί Μέδικοι, ό Λουδοβίκος τής Βαυαρίας, ό Ουγκώ, ό Νέρων, ό Ανδριανός, ό Φαραώ Αμασις, ό Οθων καί άλλοι, στρατιές ολόκληρες, δικαιούνται νά κατέχουν εξέχουσα θέσι στήν μνήμη μας,ώς ξένοι πού αγάπησαν τήν Ελληνικότητα καί επεχείρησαν τό ανέφικτο, νά γίνουν Ελληνες. Και σέ πάμπολες περιπτώσεις δικαιούνται τήν αγάπη καί τόν σεβασμό μας, ακριβώς επειδή δέν ήσαν Ελληνες καί παρά ταύτα έγραψαν, εργάσθηκαν, πολέμησαν, πέθαναν γιά τήν Ελλάδα , πράγματα αυτονόητα καί εντελώς φυσικά άν είχαν τήν τύχη νά γεννηθούν Ελληνες.

Verianet.gr