Ο Ιωάννης Μεταξάς, εξήλθε από την Σχολή Ευελπίδων τον Αύγουστο του 1890, σε
ηλικία 19 ετών, πρώτος στην τάξη, με το βαθμό του Ανθυπολοχαγού. Το 1892
φοίτησε στη Σχολή του Μηχανικού και το 1894 υπηρέτησε στη Διεύθυνση Μηχανικού
στο Ναύπλιο. Πρώτο έργο του ήταν η διάνοιξη του περιφερειακού παραλιακού δρόμου
ως την Αρβανιτιά, στις υπώρειες της Ακροναυπλίας.
Η ζωή όμως σε μία επαρχιακή φρουρά δεν κάλυπτε την ψυχική του ανάγκη για προσφορά στην πατρίδα. Ίδρυσε την «Εθνική Εταιρεία» Ναυπλίου και αλληλογραφούσε με τον Παύλο Μελά. Σώζεται μία επιστολή του προς τον Π. Μελά του 1896. Λίγο αργότερα ζήτησε από τον συγγενή του, Υπουργό Ν. Μεταξά, να πάει στα σύνορα και να λάβει μέρος στον πόλεμο του 1897. Η παρουσία του, η σοβαρότητά του, η αποτελεσματικότητα στο έργο που ανέλαβε, έγινε αισθητή από τον Αρχιστράτηγο Διάδοχο Κωνσταντίνο, που μετά το τέλος του πολέμου του πρόσφερε υποτροφία στη Ακαδημία Πολέμου του Βερολίνου, όπως και στους αξιωματικούς Ιπποκράτη Παπαβασιλείου και Ξενοφώντα Στρατηγό. Στόχος του ήταν η επιμόρφωσή τους για την αναδιοργάνωση του στρατού. Ο Μεταξάς φοίτησε στη Berlinkriegsacademie τρία χρόνια και αρίστευσε (7/19.9.1899 - 5/18.9.1901). Σε αναγνώριση των ικανοτήτων του αναρτήθηκε στην Ακαδημία μία πλάκα με την επιγραφή:
Η ζωή όμως σε μία επαρχιακή φρουρά δεν κάλυπτε την ψυχική του ανάγκη για προσφορά στην πατρίδα. Ίδρυσε την «Εθνική Εταιρεία» Ναυπλίου και αλληλογραφούσε με τον Παύλο Μελά. Σώζεται μία επιστολή του προς τον Π. Μελά του 1896. Λίγο αργότερα ζήτησε από τον συγγενή του, Υπουργό Ν. Μεταξά, να πάει στα σύνορα και να λάβει μέρος στον πόλεμο του 1897. Η παρουσία του, η σοβαρότητά του, η αποτελεσματικότητα στο έργο που ανέλαβε, έγινε αισθητή από τον Αρχιστράτηγο Διάδοχο Κωνσταντίνο, που μετά το τέλος του πολέμου του πρόσφερε υποτροφία στη Ακαδημία Πολέμου του Βερολίνου, όπως και στους αξιωματικούς Ιπποκράτη Παπαβασιλείου και Ξενοφώντα Στρατηγό. Στόχος του ήταν η επιμόρφωσή τους για την αναδιοργάνωση του στρατού. Ο Μεταξάς φοίτησε στη Berlinkriegsacademie τρία χρόνια και αρίστευσε (7/19.9.1899 - 5/18.9.1901). Σε αναγνώριση των ικανοτήτων του αναρτήθηκε στην Ακαδημία μία πλάκα με την επιγραφή:
«ΟΥΔΕΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΑΛΥΤΟΝ ΔΙΑ
ΤΟΝ ΙΩΑΝΝΗ ΜΕΤΑΞΑ»
Στη Γερμανία ενόσω ήταν προήχθη σε Υπολοχαγό. Κατά την επιστροφή του στην
Ελλάδα εργάστηκε στην Γενική Διοίκηση του στρατού και συνέβαλε στον καταρτισμό
του «Οργανισμού Δούσμανη». Το 1906 έγινε Λοχαγός δεύτερης τάξης και σε λίγους
μήνες πρώτης. Μόλις συστάθηκε το «Σώμα Γενικών Επιτελών», ο Διάδοχος
Κωνσταντίνος ζήτησε από τον Μεταξά να γίνει μέλος. Το 1907 ανέλαβε την
στρατιωτική εκπαίδευση, σε θέματα ιστορίας και τακτικής, του μεγαλύτερου γιού
του Διαδόχου Κωνσταντίνου και μετέπειτα Βασιλέως Γεωργίου Β΄,
Ο Ι. Μεταξάς δεν έλαβε μέρος στην επανάσταση των κατώτερων αξιωματικών το 1909 στο Γουδί, που έφερε τον Ελευθέριο Βενιζέλο στην εξουσία και γι' αυτό πήρε δυσμενή μετάθεση στη Λάρισα. Ήταν όμως ήδη διακεκριμένος ως ανερχόμενος αξιωματικός και είχε αποκτήσει τη φήμη ανθρώπου με ιδιαίτερο ήθος και γνώσεις. Στις 6 Οκτωβρίου 1910 τον κάλεσε ο Βενιζέλος προκειμένου να γίνει Πρώτος Υπασπιστής του, σύμβουλος του στα στρατιωτικά θέματα. Η επιλογή του Μεταξά σε τέτοιο νευραλγικό σημείο έγινε για να εξομαλυνθούν οι αντιθέσεις, κυρίως όμως λόγω των ιδιαίτερων ικανοτήτων του στα στρατιωτικά θέματα.
ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ
Η συμμετοχή του Ιωάννη Μεταξά στην προετοιμασία και διεξαγωγή των Βαλκανικών Πολέμων υπήρξε καθοριστική για την έκβαση των πολέμων και την μετέπειτα πορεία του ιδίου. Από το 1910-1915, παρέμεινε Πρώτος Υπασπιστής του Πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου, και συγχρόνως Επιτελής του Διαδόχου Κωνσταντίνου.
- Συμμετείχε στη προετοιμασία του στρατού, από το 1904 - 1910.
- Διαπραγματεύθηκε και υπέγραψε στρατιωτικές συμφωνίες σε διπλωματικές αποστολές ως απεσταλμένος του Βενιζέλου στη Σόφια τον Σεπτέμβριο του 1912.
- Συμμετείχε στην Συνδιάσκεψη για την Ειρήνη στο Λονδίνο τον Δεκέμβριο 1912- Ιανουάριο 1913, και απεχώρησε όταν τον κάλεσε ο Δούσμανης να επιτρέψει στο μέτωπο της Ηπείρου που είχε καθηλωθεί ο στρατός χωρίς να μπορεί να πάρει τα Ιωάννινα.
- Υπέγραψε ως εκπρόσωπος της Κυβερνήσεως, τον Ιούνιο του 1913, σε μυστική συνάντηση έξω από την Θεσσαλονίκη, τις στρατιωτικές συμφωνίες με τους Σέρβους συμμάχους. Σε επιστολή προς τον Ε. Βενιζέλο αναφέρει σχετικά με τις βλέψεις Σερβίας και Βουλγαρίας στη Μακεδονία.
- Διαπραγματεύτηκε, συνέγραψε και υπέγραψε τα Πρωτόκολλα παράδοσης της Θεσσαλονίκης (26 Οκτωβρίου 1912), όπου η υπογραφή του Ι. Μεταξά είναι μαζί με του Βίκτωρα Δούσμανη και των Ιωαννίνων από τον Εσσάτ Πασσά (22 Φεβρουαρίου 1913), μαζί με την υπογραφή και του Ξενοφώντα Στρατηγού.
- Ως Επιτελής σχεδίασε νικηφόρες μάχες του Α' και Β' Βαλκανικού Πολέμου. Έργο του ήταν ο σχεδιασμός της σημαντικής μάχης για την κατάληψη του οχυρού λόφου του Μπιζανίου, δηλαδή των Ιωαννίνων, που πριν είχε καθηλώσει για 3 μήνες το στρατό.
- Μετά την υπογραφή της Συνθήκης του Βουκουρεστίου (1913), ο Μεταξάς εκπόνησε σχέδια για την άμυνα της Ελλάδος στις περιοχές που είχαν ελευθερωθεί γιατί η Τουρκία μετά την Συνθήκη του Βουκουρεστίου είχε αρχίσει να επανεξοπλίζεται. Σχετικά με τη άμυνα και την γενική στρατηγική της Ελλάδος, ο Μεταξάς υπέβαλε στον Βενιζέλο10 ΥΠΟΜΝΗΜΑΤΑ από το 1913 έως τον Οκτώβριο του 1915, θέματα που του ανέπτυξε επίσης και σε επανειλημμένες συζητήσεις, όπως επίσης εξοπλισμούς και αγορά πλοίων, που θα διασφάλιζαν τις νέες περιοχές. Το υπόμνημά του της 6ης Ιουλίου 1914 για αιφνιδιαστική κατάληψη των Δαρδανελίων απορρίφθηκε λόγω αντιρρήσεων των 'Αγγλων. Όταν με καθυστέρηση 8 μηνών, ο Βενιζέλος ζήτησε την εφαρμογή των σχεδίων, υποστηρίζοντας τότε την αίτηση των 'Αγγλων για συμμετοχή της Ελλάδος, στην εκστρατεία της Καλλίπολης, ο Μεταξάς αντέδρασε αρνητικά γιατί ήταν πλέον αργά και τα στενά είχαν οχυρωθεί με την βοήθεια των Γερμανών. Η ιστορία τον δικαίωσε. Τα αγγλικά στρατεύματα στην Καλλίπολη αποδεκατίσθηκαν.
Όταν στις 16 Ιουλίου 1914 η Αυστρία κήρυξε τον πόλεμο, ο Μεταξάς υποστήριξε την ουδετερότητα της Ελλάδος. Στο Ημερολόγιο του σημειώνει (Ημερολόγιο. Τόμος 2,σελίς 315-337). Διαφωνούσε για την συμμετοχή της χωρίς εξασφαλισμένα ανταλλάγματα. Ήταν απόλυτα αντίθετος στην Μικρασιατική Εκστρατεία (Ημερολόγιο, τόμος 2 σελ.383 έως 439).
Την 17 Φεβρουαρίου του 1915 και μετά θυελλώδης συζητήσεις με τον Βενιζέλο ο Συνταγματάρχης Ιωάννης Μεταξάς, Αρχηγός του Επιτελείου, απηύθυνε επιστολή προς τον Ε. Βενιζέλο και ζήτησε να αποστρατευθεί. «θυσιάζων το στάδιον μου, ακολουθώ τας υπαγορεύσεις της συνειδήσεώς μου, ήτις δι' εμέ είναι υπέρτατος νόμος». Τελικά παραιτήθηκε από το Γενικό Επιτελείο αλλά παρέμεινε στο στρατό, ως Διευθυντής της Σχολής Ευελπίδων.
Στις 15 Ιουνίου 1917 ο Βασιλέας Κωνσταντίνος εξορίστηκε στην Ελβετία. Ο Ιωάννης Μεταξάς εξορίστηκε επίσης στις 17 Ιουνίου στο Αιάκειο της Κορσική, με εισήγηση των Γάλλων Συμμάχων, μαζί με τους Δημήτριο Γούναρη, Ίωνα Δραγούμη, Γεώργιο Πεσμαζόγλου και πολλές άλλες προσωπικότητες.
Η συμβολή του στην Ιστορία του Ελληνικού Στρατού είχε τελειώσει. Δεν έπαψε όμως ποτέ να εκφέρει την γνώμη του ως πολιτικός πλέον ( 1922-1936) για κάθε ζήτημα που αφορούσε το στρατό. Το 1936 διορίστηκε από τον Βασ.Γεώργιο Β' Υπουργός των Στρατιωτικών στην Κυβέρνηση Δεμερτζή το 1936 και ως Εθνικός Κυβερνήτης 1936-1941 να αναλάβει τα τρία Στρατιωτικά Υπουργεία και να έχει τον πρώτο λόγο στα θέματα της Στρατιωτικής προπαρασκευής του Πολέμου με την Ιταλία, μέχρι το θάνατό του.
Ο Ι. Μεταξάς δεν έλαβε μέρος στην επανάσταση των κατώτερων αξιωματικών το 1909 στο Γουδί, που έφερε τον Ελευθέριο Βενιζέλο στην εξουσία και γι' αυτό πήρε δυσμενή μετάθεση στη Λάρισα. Ήταν όμως ήδη διακεκριμένος ως ανερχόμενος αξιωματικός και είχε αποκτήσει τη φήμη ανθρώπου με ιδιαίτερο ήθος και γνώσεις. Στις 6 Οκτωβρίου 1910 τον κάλεσε ο Βενιζέλος προκειμένου να γίνει Πρώτος Υπασπιστής του, σύμβουλος του στα στρατιωτικά θέματα. Η επιλογή του Μεταξά σε τέτοιο νευραλγικό σημείο έγινε για να εξομαλυνθούν οι αντιθέσεις, κυρίως όμως λόγω των ιδιαίτερων ικανοτήτων του στα στρατιωτικά θέματα.
ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ
Η συμμετοχή του Ιωάννη Μεταξά στην προετοιμασία και διεξαγωγή των Βαλκανικών Πολέμων υπήρξε καθοριστική για την έκβαση των πολέμων και την μετέπειτα πορεία του ιδίου. Από το 1910-1915, παρέμεινε Πρώτος Υπασπιστής του Πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου, και συγχρόνως Επιτελής του Διαδόχου Κωνσταντίνου.
- Συμμετείχε στη προετοιμασία του στρατού, από το 1904 - 1910.
- Διαπραγματεύθηκε και υπέγραψε στρατιωτικές συμφωνίες σε διπλωματικές αποστολές ως απεσταλμένος του Βενιζέλου στη Σόφια τον Σεπτέμβριο του 1912.
- Συμμετείχε στην Συνδιάσκεψη για την Ειρήνη στο Λονδίνο τον Δεκέμβριο 1912- Ιανουάριο 1913, και απεχώρησε όταν τον κάλεσε ο Δούσμανης να επιτρέψει στο μέτωπο της Ηπείρου που είχε καθηλωθεί ο στρατός χωρίς να μπορεί να πάρει τα Ιωάννινα.
- Υπέγραψε ως εκπρόσωπος της Κυβερνήσεως, τον Ιούνιο του 1913, σε μυστική συνάντηση έξω από την Θεσσαλονίκη, τις στρατιωτικές συμφωνίες με τους Σέρβους συμμάχους. Σε επιστολή προς τον Ε. Βενιζέλο αναφέρει σχετικά με τις βλέψεις Σερβίας και Βουλγαρίας στη Μακεδονία.
- Διαπραγματεύτηκε, συνέγραψε και υπέγραψε τα Πρωτόκολλα παράδοσης της Θεσσαλονίκης (26 Οκτωβρίου 1912), όπου η υπογραφή του Ι. Μεταξά είναι μαζί με του Βίκτωρα Δούσμανη και των Ιωαννίνων από τον Εσσάτ Πασσά (22 Φεβρουαρίου 1913), μαζί με την υπογραφή και του Ξενοφώντα Στρατηγού.
- Ως Επιτελής σχεδίασε νικηφόρες μάχες του Α' και Β' Βαλκανικού Πολέμου. Έργο του ήταν ο σχεδιασμός της σημαντικής μάχης για την κατάληψη του οχυρού λόφου του Μπιζανίου, δηλαδή των Ιωαννίνων, που πριν είχε καθηλώσει για 3 μήνες το στρατό.
- Μετά την υπογραφή της Συνθήκης του Βουκουρεστίου (1913), ο Μεταξάς εκπόνησε σχέδια για την άμυνα της Ελλάδος στις περιοχές που είχαν ελευθερωθεί γιατί η Τουρκία μετά την Συνθήκη του Βουκουρεστίου είχε αρχίσει να επανεξοπλίζεται. Σχετικά με τη άμυνα και την γενική στρατηγική της Ελλάδος, ο Μεταξάς υπέβαλε στον Βενιζέλο10 ΥΠΟΜΝΗΜΑΤΑ από το 1913 έως τον Οκτώβριο του 1915, θέματα που του ανέπτυξε επίσης και σε επανειλημμένες συζητήσεις, όπως επίσης εξοπλισμούς και αγορά πλοίων, που θα διασφάλιζαν τις νέες περιοχές. Το υπόμνημά του της 6ης Ιουλίου 1914 για αιφνιδιαστική κατάληψη των Δαρδανελίων απορρίφθηκε λόγω αντιρρήσεων των 'Αγγλων. Όταν με καθυστέρηση 8 μηνών, ο Βενιζέλος ζήτησε την εφαρμογή των σχεδίων, υποστηρίζοντας τότε την αίτηση των 'Αγγλων για συμμετοχή της Ελλάδος, στην εκστρατεία της Καλλίπολης, ο Μεταξάς αντέδρασε αρνητικά γιατί ήταν πλέον αργά και τα στενά είχαν οχυρωθεί με την βοήθεια των Γερμανών. Η ιστορία τον δικαίωσε. Τα αγγλικά στρατεύματα στην Καλλίπολη αποδεκατίσθηκαν.
Όταν στις 16 Ιουλίου 1914 η Αυστρία κήρυξε τον πόλεμο, ο Μεταξάς υποστήριξε την ουδετερότητα της Ελλάδος. Στο Ημερολόγιο του σημειώνει (Ημερολόγιο. Τόμος 2,σελίς 315-337). Διαφωνούσε για την συμμετοχή της χωρίς εξασφαλισμένα ανταλλάγματα. Ήταν απόλυτα αντίθετος στην Μικρασιατική Εκστρατεία (Ημερολόγιο, τόμος 2 σελ.383 έως 439).
Την 17 Φεβρουαρίου του 1915 και μετά θυελλώδης συζητήσεις με τον Βενιζέλο ο Συνταγματάρχης Ιωάννης Μεταξάς, Αρχηγός του Επιτελείου, απηύθυνε επιστολή προς τον Ε. Βενιζέλο και ζήτησε να αποστρατευθεί. «θυσιάζων το στάδιον μου, ακολουθώ τας υπαγορεύσεις της συνειδήσεώς μου, ήτις δι' εμέ είναι υπέρτατος νόμος». Τελικά παραιτήθηκε από το Γενικό Επιτελείο αλλά παρέμεινε στο στρατό, ως Διευθυντής της Σχολής Ευελπίδων.
Στις 15 Ιουνίου 1917 ο Βασιλέας Κωνσταντίνος εξορίστηκε στην Ελβετία. Ο Ιωάννης Μεταξάς εξορίστηκε επίσης στις 17 Ιουνίου στο Αιάκειο της Κορσική, με εισήγηση των Γάλλων Συμμάχων, μαζί με τους Δημήτριο Γούναρη, Ίωνα Δραγούμη, Γεώργιο Πεσμαζόγλου και πολλές άλλες προσωπικότητες.
Η συμβολή του στην Ιστορία του Ελληνικού Στρατού είχε τελειώσει. Δεν έπαψε όμως ποτέ να εκφέρει την γνώμη του ως πολιτικός πλέον ( 1922-1936) για κάθε ζήτημα που αφορούσε το στρατό. Το 1936 διορίστηκε από τον Βασ.Γεώργιο Β' Υπουργός των Στρατιωτικών στην Κυβέρνηση Δεμερτζή το 1936 και ως Εθνικός Κυβερνήτης 1936-1941 να αναλάβει τα τρία Στρατιωτικά Υπουργεία και να έχει τον πρώτο λόγο στα θέματα της Στρατιωτικής προπαρασκευής του Πολέμου με την Ιταλία, μέχρι το θάνατό του.
http://www.ioannismetaxas.gr/Stratiotikos.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου