ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ, ΟΛΥΝΘΙΑΚΟΣ Β΄ : Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΟΥ ΦΙΛΙΠΠΟΥ, ΩΣ ΠΡΟΪΟΝ ΔΟΛΟΥ ΚΑΙ ΑΠΑΤΗΣ,ΕΙΝΑΙ ΑΣΤΑΘΗΣ - ΟΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΡΗΤΟΡΑ

Μτφρ. Α.Ι. Γιαγκόπουλος & Μ. Αραποπούλου. 2002. Δημοσθένης Ι. Κατά Φιλίππου Α', Ολυνθιακοί Α', Β', Γ'. Εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια, επιμέλεια. Θεσσαλονίκη: Ζήτρος.

Προσπαθώντας να αναπτερώσει το ηθικό των συμπατριωτών του, ο ρήτορας εξέθεσε τα τεχνάσματα και τους διπλωματικούς ελιγμούς με τους οποίους αύξησε τη δύναμή του ο Φίλιππος. Στόχος του, να αποδείξει ότι ο Μακεδόνας βασιλιάς δεν ήταν ακαταμάχητος. Και συνεχίζει:

 [9] Καὶ μὴν εἴ τις ὑμῶν ταῦτα μὲν οὕτως ἔχειν ἡγεῖται,οἴεται δὲ βίᾳ καθέξειν αὐτὸν τὰ πράγματα τῷ τὰ χωρία καὶ λιμένας καὶ τὰ τοιαῦτα προειληφέναι, οὐκ ὀρθῶς οἴεται.ὅταν μὲν γὰρ ὑπ’ εὐνοίας τὰ πράγματα συστῇ καὶ πᾶσι ταὐτὰ συμφέρῃ τοῖς μετέχουσι τοῦ πολέμου, καὶ συμπονεῖν καὶ φέρειν τὰς συμφορὰς καὶ μένειν ἐθέλουσιν ἅνθρωποι·ὅταν δ’ ἐκ πλεονεξίας καὶ πονηρίας τις ὥσπερ οὗτος ἰσχύσῃ,ἡ πρώτη πρόφασις καὶ μικρὸν πταῖσμα ἅπαντ’ ἀνεχαίτισε καὶ διέλυσεν. [10] οὐ γὰρ ἔστιν, οὐκ ἔστιν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι,ἀδικοῦντα κἀπιορκοῦντα καὶ ψευδόμενον δύναμιν βεβαίαν κτήσασθαι, ἀλλὰ τὰ τοιαῦτ’ εἰς μὲν ἅπαξ καὶ βραχὺν χρόνον ἀντέχει, καὶ σφόδρα γ’ ἤνθησ’ ἐπὶ ταῖς ἐλπίσιν, ἂν τύχῃ,
τῷ χρόνῳ δὲ φωρᾶται καὶ περὶ αὑτὰ καταρρεῖ. ὥσπερ γὰρ οἰκίας, οἶμαι, καὶ πλοίου καὶ τῶν ἄλλων τῶν τοιούτων τὰ κάτωθεν ἰσχυρότατ’ εἶναι δεῖ, οὕτω καὶ τῶν πράξεων τὰς ἀρχὰς καὶ τὰς ὑποθέσεις ἀληθεῖς καὶ δικαίας εἶναι προσήκει.τοῦτο δ’ οὐκ ἔνι νῦν ἐν τοῖς πεπραγμένοις Φιλίππῳ.[11] Φημὶ δὴ δεῖν ἡμᾶς τοῖς μὲν Ὀλυνθίοις βοηθεῖν, καὶ ὅπως τις λέγει κάλλιστα καὶ τάχιστα, οὕτως ἀρέσκει μοι· πρὸς δὲ Θετταλοὺς πρεσβείαν πέμπειν, ἣ τοὺς μὲν διδάξει ταῦτα, τοὺς δὲ παροξυνεῖ· καὶ γὰρ νῦν εἰσιν ἐψηφισμένοι Παγασὰς ἀπαιτεῖν καὶ περὶ Μαγνησίας λόγους ποιεῖσθαι. [12] σκοπεῖσθε μέντοι τοῦτ’, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, ὅπως μὴ λόγους ἐροῦσιν μόνον οἱ παρ’ ἡμῶν πρέσβεις, ἀλλὰ καὶ ἔργον τι δεικνύειν ἕξουσιν ἐξεληλυθότων ὑμῶν ἀξίως τῆς πόλεως καὶ ὄντων ἐπὶ τοῖς πράγμασιν, ὡς ἅπας μὲν λόγος, ἂν ἀπῇ τὰ πράγματα, μάταιόν τι φαίνεται καὶ κενόν, μάλιστα δ’ ὁ παρὰ τῆς ἡμετέρας πόλεως· ὅσῳ γὰρ ἑτοιμότατ’ αὐτῷ δοκοῦμεν χρῆσθαι, τοσούτῳ μᾶλλον ἀπιστοῦσι πάντες αὐτῷ. [13] πολλὴν δὴ τὴν μετάστασιν καὶ μεγάλην δεικτέον τὴν μεταβολήν,εἰσφέροντας, ἐξιόντας, ἅπαντα ποιοῦντας ἑτοίμως, εἴπερ τις ὑμῖν προσέξει τὸν νοῦν. κἂν ταῦτ’ ἐθελήσηθ’ ὡς προσήκει καὶ δὴ περαίνειν, οὐ μόνον, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, τὰ συμμαχικὰ ἀσθενῶς καὶ ἀπίστως ἔχοντα φανήσεται Φιλίππῳ,ἀλλὰ καὶ τὰ τῆς οἰκείας ἀρχῆς καὶ δυνάμεως κακῶς ἔχοντ’ἐξελεγχθήσεται.

 

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

 

^[9] Επίσης αν κάποιος από σας νομίζει ότι έτσι έχουν τα πράγματα, αλλά φαντάζεται ότι ο Φίλιππος θα συγκρατήσει με τη βία την κατάσταση, επειδή έχει προκαταλάβει τις οχυρές θέσεις, τα λιμάνια και τα παρόμοια, δεν σκέφτεται σωστά. Γιατί, όταν δημιουργηθεί ένας συνασπισμός με καλές προθέσεις και συμπίπτουν τα συμφέροντα όλων όσοι μετέχουν στο πόλεμο, τότε οι άνθρωποι είναι διατεθειμένοι και να συμμερίζονται τους μόχθους και να υποφέρουν τις συμφορές και σταθεροί να είναι στον αγώνα. Όταν όμως κάποιος γίνει ισχυρός παρακινημένος από κατακτητική διάθεση και πονηριά, όπως ακριβώς αυτός, τότε η πρώτη αφορμή και το παραμικρό λάθος ανατρέπει (: αποτινάζει) τα πάντα και τα διαλύει. ^[10] Γιατί δεν είναι δυνατόν, Αθηναίοι, όχι δεν είναι δυνατόν, ένας άνθρωπος που αδικεί, που επιορκεί και ψεύδεται, να αποκτήσει σταθερή δύναμη· για μια φορά και για λίγο καιρό μια τέτοια δύναμη αντέχει· αν μάλιστα η τύχη τη βοηθήσει, δημιουργώντας ελπίδες φουντώνει· αλλά με τον καιρό ξεσκεπάζεται και όλα καταρρέουν γύρω της. Όπως ακριβώς δηλαδή τα θεμέλια ενός σπιτιού, ενός πλοίου και κάθε άλλης παρόμοιας κατασκευής πρέπει κατά τη γνώμη μου να είναι πάρα πολύ γερά, έτσι και η αφετηρία και η βάση των πολιτικών πράξεων επιβάλλεται να είναι ειλικρινείς και δίκαιες. Κάτι τέτοιο όμως δεν υπάρχει σήμερα στις πολιτικές ενέργειες του Φιλίππου.
^[11] Φρονώ λοιπόν ότι πρέπει να βοηθήσουμε τους Ολυνθίους, και θα μου άρεζε να προτείνει κάποιος τον καλύτερο και ταχύτερο τρόπο. Παράλληλα πρέπει να στείλετε πρεσβεία στους Θεσσαλούς, άλλους για να ενημερώσει σχετικά με αυτά και άλλους για να τους ξεσηκώσει· καθόσον έχουν πάρει ήδη απόφαση να του ζητήσουν πίσω τις Παγασές και να θέσουν ζήτημα και για τη Μαγνησία. ^[12] Ένα πράγμα όμως προσέξτε, Αθηναίοι, να μη λένε μόνο λόγια κούφια οι πρέσβεις μας, αλλά να μπορούν να παρουσιάσουν και κάποιο έργο, να έχετε αναλάβει δηλαδή μια στρατιωτική επιχείρηση αντάξια προς την πόλη και να βρίσκεσθε στον τόπο των επιχειρήσεων. Γιατί οποιοσδήποτε λόγος, όταν λείπουν τα γεγονότα, φαίνεται σαν κάτι μάταιο και κούφιο, ιδίως ο προερχόμενος από τη δική μας πόλη. Γιατί, όσο πιο μεγάλη είναι η φήμη μας για την ετοιμότητά μας στα λόγια, τόσο περισσότερο δυσπιστούν όλοι σ' αυτά. ^[13] Γι' αυτό, αν πράγματι θέλετε να σας πάρει κάποιος στα σοβαρά, πρέπει να δείξετε ότι άλλαξαν πολλά στην πολιτική σας και ότι έχει γίνει ριζική αναδιάρθρωση, εισφέροντας χρήματα, εκστρατεύοντας, κάνοντας πρόθυμα τα πάντα. Και αν είστε αποφασισμένοι να ολοκληρώσετε αυτά όπως πρέπει και αμέσως, τότε, Αθηναίοι, όχι μόνο θα αποκαλυφθεί ότι οι συμμαχίες του Φιλίππου είναι αδύναμες και ανειλικρινείς αλλά και θα αποδειχθεί ότι και η δική του δύναμη, πολιτική και στρατιωτική, βρίσκεται σε κακή κατάσταση.

 

http://www.greek-language.gr/greekLang/ancient_greek/tools/corpora/anthology/content.html?m=1&t=91