Συγγραφεάς : Birand, Mehmet Ali
Έτος Έκδοσης : 1984
Τόπος Έκδοσης : Αθήνα
Ο Μπιράντ Μεχμέτ Αλί, στο βιβλίο του «Απόφαση –Απόβαση», που καταπιάνεται με το παρασκήνιο της εισβολής, πάντοτε με τον τουρκικό φακό και την τουρκική θεώρηση των πραγμάτων, γράφει για τις μάχες της πρώτης μέρας και ειδικότερα για την επίθεση της ΕΛΔΥΚ εναντίον του Κιόνελι:
Ξαφνικά η Κύπρος ξύπνησε. Οι ‘Ελληνες περιμένουν να φύγουν τα αεροπλάνα και τότε οι σποραδικές ριπές αυτομάτων άρχισαν να πυκνώνουν, για να πάρουν στις 6 μ.μ. τρομακτική ένταση.
Η επιχείρηση του οργανωμένου Ελληνικού Συντάγματος (ΕΛΔΥΚ) άρχιζε.
«Στους ‘Ελληνες, που προχώρησαν προς την περιοχή Κιόνελι, συνοδευόμενοι από τεθωρακισμένα, προστέθηκαν και οι Ελληνικές μονάδες της Εθνικής Φρουράς. Οι δυνάμεις που βρίσκονταν στην περιοχή Μόρφου, εκείνες που ήταν κοντά στο Μικρό Καϊμακλί (Ομορφίτα) και οι σημαντικότερες που μετατοπίζονταν από την καλά οργανωμένη βάση του Τρικώμου, επιτέθηκαν στις τουρκικές και τουρκοκυπριακές δυνάμεις, που κρατούσαν το τρίγωνο Κιόνελι – Λευκωσία - Μπογάζι.
»Επειδή γνώριζαν την περιοχή σαν το σπίτι τους, μπόρεσαν να διεισδύσουν από πλάγιους δρόμους και έστησαν παγίδες. Ενώ πίεζαν σε αυτήν την περιοχή τις δυνάμεις τουρκικών καταδρομών, οι υπόλοιπες δυνάμεις της ελληνικής εθνοφρουράς είχαν κυκλώσει τα τουρκικά χωριά και τη γύρω περιοχή…
»Τους Έλληνες και Ελληνοκύπριους, που είχαν αρχίσει την επίθεση με τα τεθωρακισμένα οχήματα και άρματα, αντιμετώπισε το τουρκικό σύνταγμα, που αποτελείτο από 650 άτομα, και μέρος από τους ελαφρά οπλισμένους “αγωνιστές” της ΤΟΥΡΔΥΚ, που είχε συνολική δύναμη 1000 άτομα. Είχε, όμως, νυχτώσει και ήταν αδύνατο να τους δοθεί βοήθεια από την αεροπορία ή να τους σταλούν επιπλέον όπλα. Είχε αρχίσει το 12ωρο που θα έκρινε την τύχη της απόβασης στην Κύπρο…
»Η εμπλοκή του Ελληνικού Συντάγματος (ΕΛΔΥΚ) στη μάχη είχε την έννοια της πρώτης ενδείξεως ενός ελληνοτουρκικού πολέμου. Την ίδια στιγμή που κινήθηκαν οι Έλληνες, άρχισε το τουρκικό σύνταγμα να κατευθύνεται προς την περιοχή Λευκωσίας – Κιόνελι, με σκοπό την παρεμπόδιση προελάσεως των Ελλήνων, που είχαν χωριστεί σε δύο μέρη, από τα οποία το ένα προσπαθούσε να κτυπήσει το τουρκικό σύνταγμα και το άλλο να επιτεθεί στις δυνάμεις καταδρομών. Σε αυτήν την περιοχή, τη νύχτα της 20ής lουλίου έγιναν οι πιο αιματηρές συγκρούσεις. Στα παρατεταμένα πυρά των Ελλήνων, οι Τούρκοι απαντούσαν με τον ίδιο τρόπο. Παρόλο που ο Μεχμέτης δεν είχε αντιαρματικά όπλα, κατέστρεψε ένα προς ένα τα άρματα των Ελλήνων και οι “αγωνιστές” έτρεξαν για ενίσχυση. Η λαβίδα όλο και έσφιγγε.
Ολονύκτια μάχη στήθος με στήθος.
»Η μάχη αυτή, που διεξήχθη στήθος με στήθος, κράτησε μέχρι το πρωί. Τις περισσότερες φορές διεξάγονταν μάχες στήθος με στήθος και παρά τη δυσμενή θέση που κατείχε από στρατηγικής πλευράς το τουρκικό σύνταγμα (βρισκόταν σε μια κοιλάδα) απέκρουσε τη σκληρή και συνεχή επίθεση των Ελλήνων. Οι δυνάμεις καταδρομών έπαιρναν ενισχύσεις από αυτούς που βρίσκονταν στο φρούριο του Άγιου Ιλαρίωνα, οι οποίοι, όμως, ήταν ανεπαρκείς. Οπισθοχωρούσαν έτσι σιγά σιγά και στη συνέχεια έκαναν επίθεση και απέκρουαν τους Ελληνοκυπρίους.
»Από τα άλλα σημεία του νησιού έφθαναν ειδήσεις ότι τα τουρκικά χωριά βρίσκονταν κυκλωμένα. Πραγματικά, οι τουρκικές δυνάμεις βρέθηκαν κάτω από μεγάλη πίεση και η αντίσταση που προέβαλλαν ήταν υποτυπώδης. Κάποια στιγμή φάνηκε ότι οι Έλληνες ήταν κύριοι της καταστάσεως, αλλά αμέσως μετά αποκρούστηκαν, πλησίαζε το πρωί και ακόμα δεν είχε κατορθωθεί το τελευταίο πλήγμα που σχεδίαζαν οι Έλληνες.
Το σημαντικότερο ήταν ότι οι “αγωνιστές” έδιναν με τα ελαφρά τους όπλα μια τρομαχτική μάχη και με τον ίδιο τρομαχτικό ρυθμό μεγάλωναν οι απώλειες. Άλλωστε, όλοι οι Τουρκοκύπριοι “αγωνιστές” έπεσαν στις δύο πρώτες μάχες (ο αριθμός τους δεν έχει ανακοινωθεί, λέγεται, όμως, ότι ανέρχεται σε 2.000 άτομα).
»Στις 2.00 το πρωί άρχισαν να φθάνουν βροχή σήματα από την Κύπρο, για ενίσχυση του στρατηγείου των Αδάνων. Οι συνεχείς επιθέσεις αποκρούονταν μεν, αλλά δεν υπήρχε τέλος. Οι Έλληνες αριθμητικά υπερτερούσαν. Η μόνη λύση ήταν να αρχίσει η δράση των πολεμικών αεροσκαφών, αλλά για να γίνει αυτό έπρεπε να ξημερώσει…».
ΦΑΝΤΑΣΤΕΙΤΕ ΝΑ ΕΙΧΑΝ ΣΤΕΙΛΕΙ ΕΓΚΑΙΡΩΣ ΠΟΛΕΜΙΚΑ ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ…
Όσο και αν προσπαθεί να ωραιοποιήσει την κατάσταση και να την προσαρμόσει στα Τουρκικά καλούπια, είναι καταφανέστατη η προσπάθεια του Αλή Μπιράντ να μειώσει την ορμή της ΕΛΔΥΚ, που oύτε πολυπληθέστερη ήταν των Τούρκων αλεξιπτωτιστών και της ΤΟΥΡΔΥΚ, oύτε ενισχυμένη με μονάδες της Εθνικής φρουράς από τη Μόρφου και το Τρίκωμο ήταν. Η δύναμη της ΕΛΔΥΚ και των εθνοφρουρών, που πήραν μέρος στις μάχες του Κιόνελι, ήταν μικρότερη από το ένα τρίτο των τουρκικών και τουρκοκυπριακών δυνάμεων.
Πρώτη αλήθεια: ότι οι Τούρκοι βρέθηκαν σε απελπιστική κατάσταση από την πρώτη μέρα της εισβολής και αν η ΕΛΔΥΚ δεν έπαιρνε δύο φορές εντολή να εγκαταλείψει το Κιόνελι, οι Έλληνες θα βρίσκονταν από την αυγή της 21ης Ιουλίου στον Άγιο Ιλαρίωνα και θα έθεταν υπό τον πλήρη έλεγχό τους τον στρατηγικό αυτό χώρο και τα στενά του Μπογαζίου.
Δεύτερη αλήθεια: Είχαν σκοτωθεί από την πρώτη μέρα των επιχειρήσεων όλοι οι Τούρκοι στασιαστές της ΤΜΤ και οι ελάχιστοι Τούρκοι αλεξιτπωτιστές που επέζησαν, καθώς και τα απομεινάρια της ΤΟΥΡΔΥΚ, με καταρρακωμένο ηθικό και χωρίς ενισχύσεις, ή θα εξουδετερώνονταν πλήρως τη δεύτερη μέρα ή θα παραδίδονταν αμαχητί.
Τρίτη αλήθεια: Η αγωνία στην ‘Αγκυρα και στην κατεχόμενη Λευκωσία είχε κορυφωθεί, από την ορμητική προέλαση της ΕΛΔΥΚ και την αποτυχία των εισβολέων να δημιουργήσουν προγεφύρωμα.
Τέταρτη αλήθεια: Στο τουρκικό επιτελείο επικρατούσε χαώδης κατάσταση και αν το Ελληνικό Επιτελείο εφάρμοζε τα σχέδιά του για την Kύπρo, οι Τoύρκοι θα υφίσταντο πανωλεθρία και η Kύπρoς σήμερα θα ήταν ελεύθερη. «Τη νύχτα εκείνη», γράφει ο Mπιράντ, «στο Γενικό Επιτελείο τροποποιήθηκαν τα σχέδια που ο Ετζεβίτ αποκαλούσε ειρηνευτική επιχείρηση και πάρθηκε απόφαση να αρχίσει ο σκληρός βoμβαρδισμός. Στα πολεμικά πλοία «Τινάτζεμπε», «Αντάτεπε» και «Κοτζάτεπε», πoυ επέστρεφαν στη Μερσίνα, δόθηκε η εντολή να εξασφαλίσουν πυρά υποστήριξης με τα πυροβόλα τους.
Η επιχείρηση υποστηρίξεως, που θα άρχιζε την αυγή από θάλασσα και αέρα, ήταν η μόνη λύση για να καμφθεί η αντίσταση. Με το βομβαρδισμό θα χαλάρωνε η πίεση και ταυτόχρονα θα κατορθωνόταν η ρίψη εφοδίων τόσο στις μονάδες όσο και στα πολιορκούμενα τουρκικά χωριά. Στην Κύπρο, οι τουρκικές δυνάμεις που προσπαθούσαν να αντιμετωπίσουν τις συνεχείς επιθέσεις, περίμεναν ακόμα το ξημέρωμα. ‘Ηταν μια αφόρητη κατάσταση…».
Από αυτήν την αφόρητη κατάσταση, από την προδιαγραφόμενη κατά κράτος ήττα, γλίτωσαν τους Τούρκους οι τότε στρατιωτικοί ηγέτες των Αθηνών, που αναδείχθηκαν όλοι κατώτεροι των περιστάσεων. Αντί λιοντάρια, όλοι ανεξαίρετα οι αρχηγοί των τριών κλάδων και ο Αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων, αντί να καταφέρουν καίριο, τελειωτικό πλήγματα στο τουρκικό τέρας του Αττίλα, περιορίστηκαν σε ανακοινώσεις, συσκέψεις και πολεμικά συμβούλια, αφήνοντας πλήρως αβοήθητη την Kύπρo.
Και το χειρότερο, «έκλεψαν» οι αθεόφοβοι τρεις φορές τη νίκη μέσα από τα χέρια της ΕΛΔΥΚ.
Τρεις φορές τη διέταξαν να εγκαταλείψει τις θέσεις που κατέλαβε στο άντρο της τουρκικής παρανομίας, στο Κιόνελι, όπου είχε συρρικνωθεί η ΤΟΥΡΔΥΚ και είχε σχεδόν αποδεκατιστεί η τουρκική ταξιαρχία των αλεξιπτωτιστών.
Απόσπασμα και πληροφορίες από την εφημερίδα ΣΗΜΕΡΙΝΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου